Huỷ niêm yết chứng khoán là gì? Nhà đầu tư nên làm gì khi cổ phiếu bị huỷ niêm yết?

Khái niệm hủy niêm yết chứng khoán không còn quá xa lạ đối với những nhà đầu tư trên thị trường. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về bản chất cũng như lý giải tại sao chứng khoán bị hủy niêm yết. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có được câu trả lời đầy đủ và chính xác nhất về câu hỏi hủy niêm yết chứng khoán là gì.

Hủy niêm yết chứng khoán là gì?

Đối với thị trường chứng khoán, các mã sản phẩm giao dịch như cổ phiếu, trái phiếu, … phải đáp ứng những tiêu chuẩn riêng của sàn mới được niêm yết và giao dịch trên sàn. Việc hủy niêm yết chứng khoán chính là một hành động nhằm đảo bảo tính công bằng, quyền lợi các bên liên quan cụ thể như doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Hủy niêm yết chứng khoán là việc loại bỏ mã chứng khoán đã được niêm yết thành công ra khỏi sàn giao dịch hiện tại. Khi đó, mã chứng khoán sẽ bị chấm dứt hoạt động trên sàn giao dịch.

Theo quy định, trong quá trình hoạt động nếu cổ phiếu không đáp ứng các yêu cầu, điều kiện của sàn nơi chúng đăng ký niêm yết, mã có thể bị hủy niêm yết. Thực tế tại thị trường Việt Nam, việc hủy niêm yết cổ phiếu khá phổ biến. Hằng năm, việc đánh giá cổ phiếu sẽ luôn được cơ quan quản lý tiến hành rà soát định kỳ.

Những hình thức hủy niêm yết chứng khoán phổ biến

Có 2 hình thức chứng khoán hủy niêm yết trên sàn giao dịch, đó là:

• Hủy niêm yết chứng khoán bắt buộc: Trường hợp này xảy ra khi các mã cổ phiếu không đáp ứng đủ điều kiện, quy định cho việc niêm yết chứng khoán của sàn. Ví dụ như hoạt động kinh doanh bị ngừng từ 1 năm trở lên, công ty thua lỗ 3 năm liên tiếp, công ty bị thu hồi giấy phép kinh doanh, …. 
• Hủy niêm yết chứng khoán tự nguyện: Doanh nghiệp sẽ tự đăng ký hủy niêm yết trên sàn nếu đánh giá thấy hoạt động tổ chức không tốt hay một số lý do như: Hoạt động kinh doanh thua lỗ trong nhiều năm liên tiếp, vốn hóa thị trường sụt giảm trầm trọng, quyết định của Đại hội đồng cổ đông, trong đó có trên 50% số phiếu biểu quyết chấp nhận việc hủy bỏ niêm yết …

Tại sao cổ phiếu bị hủy niêm yết chứng khoán?

Quy định hủy niêm yết chứng khoán tại mỗi sàn giao dịch sẽ tuân thủ theo luật pháp hiện tại, trong đó 3 lý do sau đây xuất hiện phổ biến tại thị trường chứng khoán Việt Nam:

• Hủy niêm yết do chứng khoán chuyển sàn giao dịch: Trong trường hợp doanh nghiệp đang niêm yết tại HOSE hoặc HNX nhưng không còn đáp ứng được các điều kiện tối thiểu thì có thể sẽ bị buộc phải huỷ niêm yết và chuyển sang giao dịch tại sàn Upcom. Ngược lại, cũng có những doanh nghiệp đang niêm yết tại Upcom nhưng đã đạt đủ điều kiện để niêm yết trên 2 sàn lớn là HNX và HOSE thì cũng có thể làm hồ sơ để chuyển sàn. Trong bất kỳ trường hợp này thì công ty đó cũng thường phải dừng giao dịch trong 1 đến 2 ngày, sau đó công ty sẽ được giao dịch trên sàn mới như bình thường.
• Hủy niêm yết do lựa chọn chủ quan của công ty: Việc công ty hủy niêm yết chứng khoán sẽ có thông báo từ trước để nhà đầu tư nắm thông tin.
• Hủy niêm yết do yêu cầu của Sở giao dịch chứng khoán: nhiều doanh nghiệp vì không đáp ứng được những điều kiện niêm yết tiên quyết như minh bạch thông tin tài chính hoặc kết quả kinh doanh sụt giảm nghiêm trọng có thể bị huỷ niêm yết bắt buộc mà không được chuyển sàn. Trước khi hủy niêm yết, nhà đầu tư có thể nhận biết các dấu hiệu để có phương án xử lý tốt nhất như bị sở giao dịch cảnh báo nhiều lần về hoạt động yếu kém của tổ chức.

Sau khi bị hủy niêm yết, giá của cổ phiếu sẽ bị tác động trực tiếp và mạnh mẽ theo chiều hướng suy giảm. Số cổ phiếu nhà đầu tư nắm giữ sẽ được chuyển đổi sang sàn mới và giao dịch bình thường trong trường hợp hủy niêm yết chuyển sàn. Đối với cổ phiếu hủy niêm yết không chuyển sàn, cổ phiếu đó sẽ không được niêm yết trên tất cả các sàn chứng khoán, cho dù là sàn Upcom.

Nhà đầu tư làm gì khi cổ phiếu hủy niêm yết?

Không một nhà đầu tư nào mong muốn cổ phiếu mình đang nắm giữ bị hủy niêm yết. Tuy nhiên, trường hợp xấu nhất một hoặc một vài mã trong danh mục đầu tư của bạn bị hủy niêm yết, nhà đầu tư cần phải bình tĩnh xử lý, dành thời gian theo dõi thông tin để hạn chế tối đa việc tổn thất tài chính nặng hơn. 

Nhiều nhà đầu tư lựa chọn sở hữu những cổ phiếu mang tính rủi ro cao vì mức lợi nhuận hấp dẫn, việc gồng lỗ đôi khi không được khuyến khích, bạn nên cân nhắc mức độ rủi ro chấp nhận của bản thân để lựa chọn bán ra hoặc tiếp tục giữ thêm một thời gian nữa. 

Như vậy, cổ phiếu bị hủy niêm yết thì sao? Nhà đầu tư cần:

• Theo dõi, cập nhật, nắm bắt thông tin, nhạy cảm trước tin tức cổ phiếu bị bán nhanh chóng: Khi đó, bạn sẽ biết được những tin mới, nóng hổi và có sự ảnh hưởng lớn như doanh nghiệp đột ngột thay đổi bộ máy lãnh đạo, chậm công bố báo cáo tài chính, liên tục bán tài sản, …. Đây đều là dấu hiệu tiêu cực bạn không nên bỏ qua. Thời điểm này, nhà đầu tư có thể bán ngay cổ phiếu vì sau khi bị hủy niêm yết, khả năng bán sẽ rất khó khăn do ít có người mua nữa.
• Đặt lệnh bán cổ phiếu ngay sau khi chúng chuyển sang sàn UPCOM: Nếu cổ phiếu bị hủy niêm yết và chuyển sang sàn UPCOM, nhà đầu tư nên bán ngay để thu hồi vốn. Khi đó, độ rủi ro của cổ phiếu ở giai đoạn này rất cao nên không còn thời gian để chờ đợi hay chờ thời. Lưu ý rằng, những cổ phiếu có khả năng phục hồi, thanh khoản của chúng sẽ sụt giảm nhưng vẫn có thể bán. 

Đối với doanh nghiệp đăng ký hủy niêm yết tự nguyện, có không ít cổ phiếu đã “quay trở lại đường đua” sau khi tổ chức tái cấu trúc, thành công trong dự án mới, có định hướng kinh doanh đúng đắn. 

Trường hợp công ty bị hủy bắt buộc thì những cổ phiếu này thực sự rất khó bán. Nếu bạn không biết phải làm sao, hãy liên hệ đơn vị tư vấn hỗ trợ hoặc tìm đến công ty chứng khoán nơi bạn đăng ký tài khoản để được hướng dẫn chính xác nhất.

Trong đầu tư, việc cổ phiếu mình đang nắm giữ bị hủy niêm yết ít nhiều ảnh hưởng trực tiếp đến tài chính của bản thân. Chính vì vậy, việc theo dõi và nắm bắt thông tin nhanh chóng, kịp thời phát hiện những dấu hiệu tiêu cực để rút vốn kịp thời cực kỳ quan trọng. Dành thời gian nghiên cứu, tìm hiểu về điều kiện hủy niêm yết chứng khoán sẽ giúp nhà giao dịch tự tin hơn khi đặt lệnh.

Xem thêm:

• [Update mới nhất] Danh sách các mã chứng khoán hủy niêm yết

Trên đây là toàn bộ thông tin quan trọng về việc hủy niêm yết chứng khoán. Hiểu rõ hủy niêm yết chứng khoán là gì, tại sao cổ phiếu bị hủy sẽ giúp bổ sung kiến thức để nhà đầu tư có được quyết định giao dịch phù hợp, đánh giá tiềm năng, rủi ro của mã chứng khoán đó trên thị trường trước khi giao dịch, cuối cùng là đạt được mục tiêu đầu tư kỳ vọng của bản thân.