ROAA là gì? Ý nghĩa và cách tính ROAA chính xác nhất

ROAA là chỉ số quen thuộc với các nhà phân tích và nhà đầu tư khi đánh giá doanh nghiệp nhằm có quyết định đầu tư đúng đắn. Vậy chỉ số ROAA là gì mà được nhiều người quan tâm đến vậy? ROAA có ý nghĩa thế nào trong quá trình phân tích tài chính? Những thông tin về chỉ số này sẽ được trình bày chi tiết trong bài viết dưới đây.

ROAA là gì? Ví dụ về ROAA

Chỉ số ROAA – tiếng Anh là Return on Average Assets thể hiện mức tỷ suất lợi nhuận trên tài sản trung bình của doanh nghiệp. Chỉ số này thường được sử dụng khi thực hiện đánh giá tiềm năng sinh lợi nhuận từ tài sản doanh nghiệp. Nói cách khác, ROAA sẽ phản ánh hiệu suất sử dụng số tài sản của doanh nghiệp, nó cho mọi người thấy doanh nghiệp có khả năng sinh lời ra sao khi dựa vào tài sản.

ROAA được nhiều chuyên gia ưa thích áp dụng hơn bởi thông thường, tài sản mà doanh nghiệp sở hữu sẽ biến động trong 1 kỳ. Thay vì sử dụng tài sản đầu kỳ hoặc tài sản ở cuối kỳ để tính toán, chỉ số ROAA tính theo tài sản trung bình, vì vậy nó cho kết quả có độ chính xác cao hơn, gần sát với thực tế nhất.

Tuy vậy, để đánh giá tài chính doanh nghiệp một cách chính xác và toàn diện nhất, nhà đầu tư vẫn cần phải tiến hành đối chiếu thêm và so sánh giữa nhiều chỉ số khác. Những chỉ số bạn nên tham khảo thêm như ROE (tỷ số lợi nhuận ròng dựa trên tổng số vốn của chủ sở hữu), chỉ số ROA (tỷ số lợi nhuận ròng dựa trên tài sản).

Cách tính ROAA chính xác nhất

Công thức tính chỉ số ROAA được thể hiện rõ ràng theo tỷ lệ phần trăm, là kết quả nhận được từ thương số của thu nhập ròng và giá trị của tổng tài sản trung bình. Cách tính cụ thể như sau: 

ROAA = (Lợi nhuận ròng thu được/ Tổng tài sản trung bình)*100%

Trong đó:

• Lợi nhuận ròng thu được là khoản được tính cùng kỳ với tài sản.
• Tổng tài sản trung bình = (Tổng tài sản ở đầu kỳ + Tổng tài sản ở cuối kỳ)/2

Số liệu về mức thu nhập ròng của doanh nghiệp được thể hiện trong bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Số liệu về tài sản doanh nghiệp được trình bày trong bảng cân đối kế toán. 

Nhiều người thắc mắc rằng tại sao công thức lấy tài sản trung bình mà không phải lấy giá trị tài sản của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định? Số liệu được sử dụng để tính sẽ phụ thuộc vào báo cáo kinh doanh và bảng cân đối kế toán được công khai.

Tuy nhiên, những dữ liệu này mang tính chất thời gian, nghĩa là ở thời điểm báo cáo và thời điểm phân tích có thể khác nhau. Vì thế, để có một thước đo hiệu quả hoạt động chính xác qua chỉ số ROAA nên lấy mức giá trị trung bình giữa số dư tài sản đầu kỳ và cuối kỳ để tính.

Để hiểu hơn, hãy tham khảo ví dụ sau đây về cách tính ROAA của một doanh nghiệp :

Giả sử doanh nghiệp A có: mức lợi nhuận ròng 100 triệu trong năm tài chính. Ở đầu kỳ tài sản là 1 tỷ và cuối kỳ tài sản tăng lên mức 1,5 tỷ. Khi đó, tính chỉ số ROAA sẽ là:

Tổng tài sản doanh nghiệp trung bình trong kỳ = (1+1.5)/2 = 1.25 (tỷ đồng)

ROAA = (0.1/1.25) x 100% = 8%

Ý nghĩa của ROAA khi phân tích tài chính doanh nghiệp

Chỉ số ROAA có vai trò quan trọng với các nhà đầu tư, phân tích tài chính khi cần đánh giá một doanh nghiệp cụ thể. 

Dựa vào chỉ số ROAA này, nhà quản lý sẽ đánh giá được mức độ sử dụng vốn từ nguồn tài sản của một doanh nghiệp nhằm tạo ra lợi nhuận và đánh giá được hoạt động kinh doanh có tốt hay không. Theo một vài nhà phân tích tài chính, tỷ suất lợi nhuận trên tài sản trung bình ROAA ở mức từ 5% trở lên được coi là tốt.

Trong thực tế, việc xác định mức chỉ số ROAA của doanh nghiệp đạt bao nhiêu là tốt sẽ có sự khác nhau nhất định. Không phải cứ ROAA thấp là xấu bởi có vài ngành nghề cần đầu tư phần cơ sở nhiều hơn nên chi phí ban đầu cao dẫn tới ROAA thấp.

Chỉ số ROAA cao hay thấp sẽ chịu ảnh hưởng từ lĩnh vực mà doanh nghiệp đó đang hoạt động, so sánh tương quan về chỉ số Return on Average Assets giữa những đối thủ cùng ngành, so sánh với kết quả nhận được trong quá khứ.

Ngoài ra, nhìn vào ROAA, nhà phân tích có thể nắm bắt được sự biến động đáng kể trong số dư tài sản của kỳ phân tích. Những doanh nghiệp có nền tảng tài chính mạnh mẽ sẽ dựa vào Return on Average Assets để biết tài sản có được sử dụng đạt hiệu quả tốt hay không. Nhìn chung, quản lý doanh nghiệp luôn phải tìm kiếm phương pháp nâng cao giá trị của ROAA.

• Nếu nhận được mức chỉ số ROAA thấp có nghĩa là doanh nghiệp đang cần sử dụng thêm nhiều tài sản để tạo ra nhiều lợi nhuận hơn. Điều này cho thấy mức dùng vốn đầu tư chưa thực sự hiệu quả.
• Khi ROAA cao cho thấy doanh nghiệp có khả năng dùng ít tài sản để tạo ra mức lợi nhuận cao hơn, nghĩa là mức độ sử dụng vốn đầu tư có hiệu quả.

Đối với các nhà đầu tư, dựa theo việc phân tích chỉ số ROAA có thể nhận ra được doanh nghiệp đang làm ăn kinh doanh tốt và có tiềm năng mạnh để phát triển. Từ đó, nhà đầu tư lựa chọn doanh nghiệp trong kế hoạch của mình, mua chứng khoán do bên doanh nghiệp phát hành.

Phân biệt giữa ROAA và ROA khi đánh giá doanh nghiệp

Cả 2 loại chỉ số ROA và ROAA đều có vai trò quan trọng khi các nhà đầu tư, chuyên gia muốn tìm hiểu thêm và đánh giá chính xác được hiệu quả hoạt động của một doanh nghiệp. Tuy vậy, hai chỉ số này có sự khác biệt đặc trưng như sau:

Theo đó, nếu chỉ số ROA (mức lợi tức trên tài sản) sử dụng số liệu của tài sản trung bình để tính, thì lúc này chỉ số ROA và chỉ số ROAA sẽ tương tự nhau. Trong trường hợp nhà phân tích chỉ dùng số dư tài sản đầu kỳ hoặc số dư cuối kỳ (trái ngược với mức giá trị trung bình) để tính toán, thì ROAA sẽ chính xác hơn. Theo lời khuyên từ các chuyên gia, để có đánh giá toàn diện và chính xác nhất thì nhà phân tích nên đồng thời kết hợp nhiều loại chỉ số tài chính khác nhau.

Một số lưu ý về ROAA

Có một vài lưu ý về ROAA khi nhà đầu tư áp dụng, như chỉ số này có thể đóng vai trò như một công cụ phân tích về tài chính doanh nghiệp. Dựa vào các kết quả thu được, bạn có thể lựa chọn đầu tư vào doanh nghiệp đó hay không. Ngoài ra, khi phân tích chỉ số ROAA cần lưu ý:

– Đánh giá và xem xét đến những yếu tố khác biệt như ngành của doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh. Một vài ngành nghề đặc trưng thường cần dùng nhiều tài sản thì sẽ có thể dẫn đến ROAA thấp.

– ROAA rất hiệu quả trong quá trình phân tích tài chính của doanh nghiệp. Vì vậy, nhà đầu tư nên bổ sung thêm kiến thức về cách đọc báo cáo tài chính. Bạn sẽ hiểu được chính xác những con số trong báo cáo để biết tính ROAA và thu được kết quả chính xác nhất. Không những vậy, bạn nên sử dụng đồng thời nhiều chỉ số tài chính khác nhau, đọc các biểu đồ kỹ thuật… trước khi đưa ra quyết định đầu tư của mình.

Qua những thông tin đầy đủ ở trên mong rằng sẽ giúp bạn hiểu rõ về chỉ số ROAA là gì, công thức tính toán chính xác và lưu ý khi áp dụng thực tế. Hy vọng bài viết giúp ích trong quá trình đầu tư và giúp bạn tối ưu hóa mức lợi nhuận của mình.