Quản lý tài chính cá nhân giúp bạn kiểm soát chi tiêu hợp lý hơn, ổn định hơn trong cuộc sống và có thể phòng tránh những rủi ro tài chính bất ngờ. Kỹ năng quản lý chi tiêu cá nhân là điều mà bất cứ ai cũng nên nắm vững. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách quản lý tài chính sao cho đúng. Nếu bạn đang loay hoay trong việc quản lý tài chính và chưa biết đầu là phương pháp phù hợp nhất với mình, nhất định bạn sẽ không thể bỏ qua bài viết dưới đây.
Quản lý tài chính cá nhân là gì?
Tài chính cá nhân hiểu đơn giản nhất là bao gồm những khoản thu chi tiền bạc thường gặp cho cá nhân, như thu nhập, chi tiêu cá nhân, tiết kiệm, đầu tư…Do đó, có thể hiểu, quản lý tài chính cá nhân là việc áp dụng các phương pháp tài chính vào quản lý tiền bạc của bản thân hay gia đình.
Quản lý tài chính cá nhân đúng đắn giúp bạn sắp xếp cuộc sống thoải mái, tránh những rủi ro tài chính không đáng có. Bạn sẽ biết được khoản chi tiêu của mình đã phù hợp với quỹ tài chính hiện tại hay chưa, có những kế hoạch phù hợp, cân bằng các khoản đầu tư để sớm tự do tài chính. Đây là kỹ năng mà ai cũng nên biết.
Tại sao phải quản lý tài chính cá nhân?
Hiện nay, vẫn nhiều người trẻ chưa hiểu rõ về tầm quan trọng của việc kiểm soát tài chính cá nhân. Họ cho rằng, ai cũng chỉ sống một lần trong đời, vì thế, hãy hưởng thụ và tận hưởng cuộc sống. Tuy nhiên, suy nghĩ đó khiến nhiều người nhanh chóng tiêu hết số tiền vừa kiếm được và khi gặp những rủi ro bất ngờ trong cuộc sống, họ sẽ không có tài chính hay một khoản dự phòng để đối diện, giải quyết rủi ro.
Ngay từ bây giờ, lập kế hoạch quản lý tài chính cá nhân sẽ giúp bạn:
Xác định mục tiêu tài chính cá nhân dễ dàng
Hiểu về quản trị tài chính cá nhân, bạn có thể lập kế hoạch rõ ràng cho các mục tiêu tài chính tương lai của mình như: mua bất động sản, mua xe, đầu tư tài chính vào nhiều kênh… Bạn cũng sẽ dự đoán được thời gian và cơ hội để đạt được những mục tiêu khi đã có kế hoạch tài chính rõ ràng đang có trong tay.
Chủ động và ổn định về tài chính
Khi phân chia tài chính, chi tiêu cá nhân, bạn cần chủ động lập các khoản dự phòng cho những trường hợp rủi ro không mong muốn. Đây là khoản có vai trò quan trọng với cá nhân và gia đình, giúp bạn chủ động tiền bạc trong mọi trường hợp bất ngờ như bệnh tật, tai nạn, thất nghiệp,… Chính vì thế, quản lý tài chính cá nhân có vai trò cực kỳ quan trọng, đem đến sự yên tâm và ổn định cho bạn và người thân trong tương lai.
Hiểu rõ tiền của bản thân
Biết kỹ năng quản lý tài chính giúp bạn nắm rõ dòng tiền và nhận thức tình hình tài chính của bản thân đầy đủ. Từ đó xác định được cần gia tăng thu nhập từ các nguồn nào, chủ động hay nên tăng nguồn thu thụ động, có cần cắt giảm các khoản chi tiêu hay không, có thêm những khoản đầu tư thích hợp nào…Bản thân người quản lý tài chính kiểm soát được cách mà tiền của mình đang được sử dụng, thuận tiện hơn trong chi tiêu, không bị vượt quá mức có thể chi trả.
Hạn chế và biết cách giảm các khoản nợ
Ngay cả khi bạn kiếm được 50 triệu, 60 triệu mỗi tháng, bạn cũng có thể phải đối mặt với các khoản nợ nếu không biết cách chi tiêu hợp lý. Và khi khoản nợ quá nhiều, không thể kiểm soát được sẽ khiến bạn mất cân bằng tài chính.
Xây dựng kế hoạch quản lý tài chính cá nhân giúp bạn tránh các khoản bội chi, thắt chặt chi tiêu và xây dựng kế hoạch trả nợ hợp lý (nếu có). Bạn có thể dự đoán thời gian trả nợ khi thấy rõ tình hình tiền bạc của mình, cách thường gặp nhất là cố gắng tăng thu nhập, giảm chi tiêu và trả càng sớm càng tốt.
Gia tăng tài sản cá nhân
Nâng cao thêm giá trị tài sản cá nhân nhanh chóng cũng là một trong những lợi ích khi bạn am hiểu về tài chính của bản thân mình. Khi có một kế hoạch rõ ràng, bạn có thể đầu tư vào các kênh hiệu quả hơn, gia tăng tài sản của mình và từ đó hướng tới việc tự do tài chính trong tương lai.
Nâng cao đời sống
Kết quả cuối cùng khi biết quản lý tài chính cá nhân chính xác giúp bạn sớm thực hiện tự do tiền bạc, nâng cao chất lượng đời sống hàng ngày. Khi có quỹ tài chính dồi dào, bạn không cần phải lo lắng quá nhiều vấn đề chi tiêu. Có sẵn khoản dự phòng, lợi nhuận từ đầu tư, lãi tiết kiệm chắc chắn khiến bạn an tâm, vui vẻ hơn.
03 Cách quản lý tài chính cá nhân hiệu quả nhất
Lựa chọn đúng phương pháp quản lý tài chính cá nhân sẽ giúp bạn phân chia dòng tiền hiệu quả. Bạn có thể vừa tiết kiệm, vừa chi tiêu cho các nhu cầu thiết yếu hàng ngày, lại vừa có các khoản cho sở thích cá nhân.
Dưới đây là 3 phương pháp được nhiều người áp dụng, giúp bạn nâng cao kỹ năng quản lý tài chính cá nhân trong 30 ngày:
Quy tắc 50 20 30
Với quy tắc 50 20 30 này, bạn cần phân chia thu nhập thành 3 phần như sau:
- 50%: Dành cho các chi tiết thiết yếu không thể bỏ qua hàng tháng, chi phí cơ bản như tiền thuê nhà, tiền điện nước, tiền internet, tiền xăng xe, tiền ăn uống cả gia đình…
- 30%: Đây là khoản tiền dành cho các khoản chi phí linh hoạt trong cuộc sống như giải trí, hưởng thụ, du lịch, mua sắm, chi phí phát sinh bất ngờ… Bạn cũng có thể cộng dồn khoản tiền này hàng tháng và tiêu vào 1 thời điểm trong tương lai.
- 20%: Còn lại, bạn cần dành cho khoản tích lũy dự phòng để tránh những rủi ro về tiền bạc trong tương lai.
Phương pháp 6 cái lọ
Một phương pháp được nhiều người áp dụng, với cách thực hiện dễ dàng, đem lại hiệu quả cao, đó là phương pháp 6 cái lọ. Đúng như tên gọi, khi áp dụng phương pháp này, bạn sẽ phân chia tài chính thành 6 khoản như sau:
- Lọ 1 – Chi tiêu bắt buộc (55% thu nhập): Gồm các khoản chi sinh hoạt hàng ngày cho nhu cầu ăn uống, nhà cửa, chi trả các loại hóa đơn sinh hoạt…
- Lọ 2 – Tích lũy dài hạn (10% thu nhập): Dành cho những mục tiêu tiết kiệm dài hạn của bản thân như mua nhà mới, mua xe mới, cưới hỏi, du học, khởi nghiệp kinh doanh…
- Lọ 3 – Dành cho giáo dục (10% thu nhập): Nâng cao kiến thức của bản thân là cách để bạn có cơ hội tạo ra thêm nhiều thu nhập hơn. Hãy trích 10% thu nhập để học tập, tham gia các khóa đào tạo kỹ năng phục vụ công việc, học thêm ngôn ngữ mới, workshop,… để vừa tăng thêm nền tảng và trau dồi kiến thức đúng chuyên môn đồng thời có cơ hội thăng tiến cao hơn trong công việc.
- Lọ 4 – Phần giải trí hưởng thụ (10% thu nhập): Là quỹ dành riêng cho bạn giải trí khi đã nỗ lực liên tục làm việc và đã có khoản tiết kiệm được trích riêng. Bạn nên dành chút thời gian để bản thân được nghỉ ngơi thư giãn, có tinh thần thả lỏng thoải mái, sẵn sàng thêm nhiều động lực để cố gắng.
- Lọ 5 – Đầu tư tài chính (10% thu nhập): Linh hoạt trong sử dụng quỹ này để đầu tư các danh mục đa dạng, gửi thêm tiết kiệm, tham gia góp vốn kinh doanh,… tạo nên nhiều nguồn thu nhập thụ động hơn, nhanh hơn cho mục tiêu tự do tài chính của bản thân.
- Lọ 6 – Khoản từ thiện (5% thu nhập): Đây là quỹ cho làm từ thiện, ủng hộ vùng thiên tai, giúp đỡ khi người thân, bạn bè gặp khó khăn.
Phương pháp Sổ Kakeibo của người Nhật
Phương pháp ghi sổ Kakeibo có điểm đặc trưng là bạn cần viết tay mọi khoản thu chi của mình khi quản lý tài chính cá nhân. Vừa giúp bản thân kiểm soát rõ ràng từng khoản, có thêm thời gian hiểu và điều chỉnh thói quen chi tiêu thích hợp nhất với tình hình tài chính của mình. Các bước cụ thể như sau:
- Bước 1 – Ghi chép các nguồn thu nhập: ghi lại các nguồn thu của bản thân gồm nguồn thu chủ động từ công việc chính, tiền làm thêm, tiền thưởng, tiền lãi từ các khoản đầu tư…
- Bước 2 – Ghi khoản cố định: Những khoản cần chi trả cố định hàng tháng như tiền nhà, hóa đơn sinh hoạt điện nước, mạng internet, điện thoại, xăng xe… Lấy tổng khoản thu ở bước trên trừ đi phần chi cố định để có số dư cho bước tiếp theo.
- Bước 3 – Ghi mục tiêu tiết kiệm hoặc đầu tư: Trích ra một phần trong thu nhập cố định để gửi tiết kiệm hoặc tham gia đầu tư. Lấy số tiền còn lại trong bước 2 trừ đi khoản này để đến bước 4 bên dưới.
- Bước 4 – Ghi chép từng mục cụ thể khi chi tiêu hàng ngày: Số tiền còn lại lúc này là khoản chi tiêu cho các sinh hoạt thường ngày như phần thiết yếu gồm ăn uống, khám chữa bệnh, học tập, vật dụng sinh hoạt….
- Bước 5 – Tính số tổng đã chi tiêu vào cuối tháng: Đến cuối tháng, bạn tính tổng số tiền đã được chi tiêu trong tháng đó và xem có đúng theo như kế hoạch đã lập ở đầu tháng hay không. Bạn nên kiểm tra lại mục chi tiêu ở phần nào tốn kém nhiều nhất, nếu ở trong khoảng các mục không thiết yếu hoặc mục giải trí thì hãy kiểm soát cắt giảm bớt trong tháng tiếp theo.
04 Nguyên tắc quản lý tài chính cá nhân thông minh bạn nên biết
Biết cách kiểm soát tài chính cá nhân thôi là chưa đủ, bạn cần đặt ra các nguyên tắc, kỷ luật cho mình và tuân thủ theo những nguyên tắc đó. Hãy tránh việc chi tiêu quá đà, không thực hiện theo kế hoạch đã đặt ra.
Nguyên tắc 1: Hiểu rõ nguồn ngân sách
Việc quan trọng đầu tiên khi bắt đầu kỹ năng quản lý tài chính cá nhân chính là hiểu rõ tất cả những nguồn thu nhập định kỳ hàng tháng mà bạn đang có. Hãy nhớ liệt kê danh sách này càng chi tiết cụ thể sẽ càng tốt. Biết được các khoản này giúp bạn dễ dàng hơn khi cần tính toán và có sự phân chia các khoản cần chi theo cách hợp lý nhất.
Nguyên tắc 2: Không nên lạm dụng thẻ tín dụng
Thẻ tín dụng khá tiện lợi trong cuộc sống hiện nay với những ưu đãi thanh toán hấp dẫn từ nhà phát hành, ít áp lực hơn tiền mặt nhưng cũng dễ khiến bạn rơi vào cảnh nợ nần. Một số người sử dụng thẻ tín dụng chi tiêu quá mức và bị cuốn theo các chương trình khuyến mãi mua sắm. Điều này tạo nên việc bội chi, khiến bạn rơi vào vòng lặp giữa vay và trả, ảnh hưởng lớn đến sự cân bằng trong quản lý tài chính.
Nguyên tắc 3: Tiền nhàn rỗi nên đầu tư lấy lãi
Khoản dự phòng, tích lũy không chỉ được dùng để phòng những việc ngoài ý muốn mà còn là phần tiết kiệm, nguồn vốn mà bạn có thể sử dụng để tái đầu tư, nâng cao thu nhập thụ động.
Nếu là người mới, chưa có nhiều kinh nghiệm, bạn nên phân chia thành nhiều phần nhỏ, đầu tư vào nhiều kênh theo mức độ rủi ro từ thấp đến cao, như gửi tiết kiệm, đầu tư chứng chỉ quỹ, chứng khoán. Hãy cân nhắc và lựa chọn đúng kênh để việc đầu tư an toàn hơn.
Nguyên tắc 4: Linh hoạt, tuân thủ kế hoạch đầu tư cá nhân
Nên nhớ tuân thủ theo đúng kế hoạch quản lý chi tiêu của bạn đã lập ra để hiệu quả tốt nhất. Hơn nữa, quản lý tài chính là điều cần thực hiện lâu dài, yêu cầu sự kiên nhẫn, bình tĩnh. Các phân chia tỷ lệ cho từng khoản chi tiêu, tiết kiệm và mức thu nhập cho nhu cầu từng người không giống nhau, hãy điều chỉnh sao cho phù hợp với bạn nhất có thể.
Bí quyết quản lý tài chính từ chuyên gia
Liệt kê chi tiết các mục tiêu tài chính
Việc đầu tiên cần làm, đó là bạn nên liệt kê và sắp xếp các mục tiêu tài chính mong muốn theo từng khoản, để đảm chính xác nhất, cụ thể và chi tiết nhất. Nên ưu tiên các mục để bạn có kế hoạch tài chính rõ ràng và đầy đủ hơn.
Khi đặt mục tiêu, bạn nên chia thành các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn để đảm bảo không bỏ lỡ bất cứ kế hoạch quan trọng nào:
- Đặt mục tiêu dài hạn như mua nhà, nghỉ hưu sớm, trả sớm các khoản nợ đang vay….
- Đặt mục tiêu ngắn hạn: như giảm chi tiêu, giảm mua sắm, giảm thanh toán thẻ tín dụng, tiết kiệm cho chuyến du lịch, cho kỳ nghỉ xả hơi hay đăng ký một khoá học bạn yêu thích…
Sau khi có được một danh sách các mục tiêu, bạn sẽ biết mình đang thiếu gì, cần bao nhiêu tiền để thực hiện được mục tiêu đó. Từ đó xây dựng kế hoạch chi tiêu và tiết kiệm phù hợp với thu nhập của mình.
Lựa chọn các kênh các kênh đầu tư tài chính cá nhân an toàn
Chọn đúng kênh đầu tư cá nhân phù hợp và an toàn là yếu tố đảm bảo cho khoản tiền của bạn có thể sinh lời tốt, giảm bớt rủi ro. Với những mục tiêu lớn lâu dài hãy chọn các kênh an toàn ổn định như gửi tiết kiệm, trái phiếu, các mã chứng khoán mang tính chất phòng thủ, hoặc các công ty có tình hình kinh doanh tốt, trả cổ tức đều đặn…
Với những mục tiêu ngắn hạn hơn, bạn có thể lựa chọn các mã cổ phiếu của công ty đang trong giai đoạn phát triển. Tuy nhiên, để hạn chế rủi ro, bạn nên tìm hiểu kỹ và chọn công ty uy tín, chuyên nghiệp, có kết quả kinh doanh khả quan.
Bám sát theo ngân sách đã có
Ngân sách là nền tảng trong việc giúp bạn quản lý tài chính cá nhân thành công. Đây là cơ sở để bạn có thể lập kế hoạch các khoản chi tiêu, phân bổ tiền bạc hợp lý theo đúng mục tiêu. Ngân sách cũng sẽ ảnh hưởng đến những dự định chi tiêu trong tương lai của bạn tùy thuộc vào số lượng nhiều hay ít.
Sau khi đã phân chia các khoản chi tiêu, bạn cần bám sát ngân sách cho từng khoản, tránh việc tiêu sai mục đích. Nhiều người thường lập ra kế hoạch vào đầu tháng, nhưng rồi do quản lý không hiệu quả, cuối tháng lại sử dụng khoản tiền tiết kiệm cho các chi tiêu hàng ngày. Điều này sẽ khiến bạn mất thời gian mà không thu được hiệu quả gì cả.
Không để nợ xấu, trả các khoản vay đúng hạn
Hãy trả các khoản vay đang có đúng hạn để không bị dồn lãi hay vượt khả năng chi trả trong thời gian dài. Bạn nên lập kế hoạch xóa các khoản nợ gấp/lãi suất cao trước, giảm chi tiêu để trả nhanh hơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể gia tăng thu nhập bằng cách làm thêm, cắt giảm ngân sách các khoản chi không cần thiết khác.
Tham khảo lời khuyên từ các chuyên gia
Những chuyên gia có kinh nghiệm luôn là những người có lời khuyên hữu ích giúp bạn biết cách kiểm soát tài chính cá nhân phù hợp nhất với bản thân mình. Các chuyên gia sẽ giúp bạn nắm rõ những rủi ro có thể gặp phải, chọn lựa danh mục đầu tư phù hợp. Đồng thời, giúp bạn lập kế hoạch để đạt mục tiêu nhanh nhất có thể. Bạn cũng có thể tham khảo ý kiến từ bố mẹ, những người thân xung quanh, bạn bè hay đồng nghiệp đã có kinh nghiệm trong đầu tư để có quyết định chính xác phù hợp.
Hy vọng qua bài viết trên đây, bạn đã trả lời được câu hỏi: tại sao cần quản lý tài chính cá nhân và biết thêm cho mình những phương pháp, những nguyên tắc giúp việc quản lý hiệu quả. Mỗi người sẽ có một cách khác nhau để quản lý tài chính, quan trọng nhất, bạn cần hiểu về mục tiêu và khả năng tài chính của mình, từ đó cân đối và xây dựng được kế hoạch phù hợp nhất.