Lãi suất tái cấp vốn là khái niệm mà người đi vay cần tìm hiểu rõ để có kế hoạch phân bổ tài chính tối ưu nhất. Dù vậy, nhiều người còn chưa hiểu rõ lãi suất tái cấp vốn là gì. Bài viết sau sẽ nêu đầy đủ khái niệm, quy định mới nhất về lãi suất tái cấp vốn và cách phân biệt hai loại này với nhau.
Lãi suất tái cấp vốn là gì?
Lãi suất tái cấp vốn chính là mức lãi suất mà ngân hàng Nhà nước áp dụng cho các ngân hàng thương mại trong nghiệp vụ tái cấp vốn (hoạt động ứng vốn cấp vốn trong thời gian ngắn hạn). Ngân hàng Nhà nước sẽ thực hiện hỗ trợ nhằm đảm bảo duy trì những hoạt động có tính chất thường xuyên định kỳ với những ngân hàng thương mại có nhu cầu.
Phần vốn được cấp sẽ được huy động phục vụ cho các mục đích chung của ngân hàng thương mại. Trong đó, chủ thể thực hiện việc tái cấp vốn là Ngân hàng Nhà nước, đảm nhận vai trò quan trọng đối với hiệu quả hoạt động vốn của ngân hàng thương mại trong nước.
Tại Việt Nam, Ngân hàng nhà nước thực hiện tái cấp vốn cho các ngân hàng thương mại thông qua những hình thức:
– Tiến hành cho vay lại các khoản tiền để cấp vốn thường xuyên: Hình thức này có tính lãi suất khi thực hiện khoản vay.
– Chiết khấu và tái chiết khấu thương phiếu hoặc những giấy tờ có giá ngắn hạn khác: Lúc này, Ngân hàng Nhà nước thẩm định giá trị thanh toán cho các giấy tờ có giá. Thông qua đó, ngân hàng thương mại có vốn để sử dụng trong thời gian nhất định và cần phải thanh toán phần vốn cộng thêm lãi suất cho phần chiết khấu, tái chiết khấu đó.
– Cho vay qua hình thức cầm cố những giấy tờ có giá trong thời gian ngắn hạn: Ngân hàng Nhà nước giữ các giấy tờ có giá trong một khoảng thời hạn cụ thể và cho ngân hàng thương mại vay để hưởng lãi.
Ngân hàng Nhà nước sẽ công bố mức lãi suất tái cấp vốn, lãi suất cơ bản và những loại lãi suất khác. Điều này nhằm điều chỉnh chính sách tiền tệ phù hợp trong từng thời kỳ.
Trong trường hợp thị trường tiền tệ xảy ra bất thường, Ngân hàng Nhà nước có quy định về cơ chế điều hành lãi suất được áp dụng trong quan hệ giữa những tổ chức tín dụng với nhau và quan hệ với khách hàng cũng như các quan hệ tín dụng khác.
Phân biệt giữa lãi suất tái cấp vốn với lãi suất tái chiết khấu
Hai loại lãi suất tái cấp vốn và lãi suất tái chiết khấu khiến nhiều người nhầm lẫn vì bản chất khá tương đồng với nhau. Dưới đây là những đặc điểm để giúp bạn phân biệt chính xác từng loại:
Điểm giống nhau:
– Tài sản thế chấp khi vay vốn đều là những giấy tờ có giá được công nhận theo pháp luật như trái phiếu chính phủ, thương phiếu, các loại chứng chỉ tiền gửi ngắn hạn,… Đây chính là điều kiện đảm bảo để ngân hàng thương mại được duyệt nhận các khoản vay.
– Quy định về lãi suất tái cấp vốn và lãi suất tái chiết khấu đều do Ngân hàng nhà nước thực hiện. Mục đích chung là nhằm cung cấp khoản vay, cung cấp vốn cho ngân hàng thương mại và những tổ chức tín dụng khác. Ngân hàng nhận khoản vay để sử dụng trong hoạt động của mình. Ngân hàng Nhà nước sẽ nhận về lãi suất sau khi khoản vay đến kỳ hạn.
Điểm khác nhau:
Điểm so sánh | Lãi suất tái cấp vốn | Lãi suất tái chiết khấu |
Đối tượng áp dụng | Các ngân hàng thương mại | Các giấy tờ có giáVí dụ như: Hối phiếu, lệnh phiếu, trái phiếu,… |
Tài sản thế chấp | Đều sử dụng giấy tờ có giá làm tài sản thế chấp nhưng lãi suất tái cấp vốn có độ rủi ro cao hơn so với trái phiếu Chính quyền địa phương. Việc thanh toán đối với trái phiếu gặp khó khăn nhiều hơn. | Lãi suất tái chiết khấu áp dụng với những giấy tờ có giá có độ rủi ro ít hơn như: Tín phiếu NHNN, Trái phiếu Chính phủ, … Đây là những giấy tờ được tổ chức có thẩm quyền ở TW ban hành. Uy tín của tổ chức ban hành cao hơn đồng nghĩa với mức rủi ro thấp hơn. |
Quy định về mức lãi suất tái cấp vốn năm 2023 mới nhất
Thông tin về mức lãi suất của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam từ ngày 03/4/2023 được quy định trong Quyết định 574/QĐ-NHNN ngày 31/3/2023 như sau:
- Mức lãi suất tái cấp vốn: 5,5%/năm.
- Mức lãi suất tái chiết khấu: 3,5%/năm.
- Mức lãi suất cho vay qua đêm trong hoạt động thanh toán điện tử liên ngân hàng và trong hoạt động cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đối với các tổ chức tín dụng, chi nhánh của ngân hàng nước ngoài: 6,0%/năm.
(Quy định trước đó về mức lãi suất được công bố tại Quyết định 313/QĐ-NHNN ngày 14/3/2023 như sau:
- Mức lãi suất tái cấp vốn: 6,0%/năm.
- Mức lãi suất tái chiết khấu: 3,5%/năm.
- Mức lãi suất cho vay qua đêm khi thanh toán điện tử giữa các ngân hàng và cho vay bù đắp vốn trong thanh toán bù trừ của NHNNVN với các tổ chức tín dụng: 6,0%/năm)
Toàn bộ các thông tin về lãi suất tái cấp vốn đã được chia sẻ đầy đủ trong bài viết trên để các bạn tham khảo. Sự thay đổi trong mức lãi suất tái cấp vốn của NHNN tùy thuộc vào từng thời kỳ kinh tế và chính sách của chính phủ. Hy vọng những kiến thức trên đã giúp bạn hiểu rõ về hình thức lãi suất này khi cần lên kế hoạch đầu tư của bản thân.