Tìm hiểu về NYSE – Một trong những sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất thế giới

Sàn giao dịch chứng khoán New York – NYSE là sàn giao dịch lớn nhất thế giới tọa lạc tại phố Wall là biểu tượng cho sức mạnh tài chính của Hoa Kỳ. Trong bài viết ngày hôm nay, VNSC sẽ giúp bạn có một cái nhìn chi tiết nhất về sàn chứng khoán NYSE và cách để người Việt có thể giao dịch trên sàn này. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Sàn chứng khoán NYSE

Sàn giao dịch chứng khoán New York (The New York Stock Exchange – NYSE) là sàn giao dịch chứng khoán tọa lạc tại thành phố New York, với trụ sở chính đặt tại số 18 đường Broad và số 11 phố Wall. Đây là một trong những sàn giao dịch có số lượng cổ phiếu được giao dịch lớn nhất trên thế giới dựa vào tổng giá trị vốn hóa trên thị trường của các chứng khoán niêm yết. 

Lịch sử về sàn giao dịch chứng khoán New York

Sàn giao dịch chứng khoán New York (NYSE) bắt đầu từ ngày 17 tháng 5 năm 1792. Vào ngày này, 24 người môi giới chứng khoán đến từ thành phố New York đã ký vào bản cam kết ButtonWood tại địa chỉ 68 phố Wall. Sàn NYSE bắt đầu hoạt động với 5 chứng khoán, trong đó bao gồm 3 trái phiếu chính phủ và 2 cổ phiếu ngân hàng, 

Nhờ có sự khởi đầu thuận lợi từ NYSE với tư cách là một sàn giao dịch chứng khoán chính ở Hoa Kỳ, rất nhiều công ty cổ phần đại chúng lâu đời đã được niêm yết trên sàn. Cổ phiếu Consolidated Edison (ED) là cổ phiếu niêm yết trên NYSE lâu nhất, gia nhập vào năm 1824 cùng với công ty New York Gas Light. Bên cạnh những cổ phiếu Hoa Kỳ, thì những tập đoàn nước ngoài cũng có thể đăng ký niêm yết chứng khoán của mình nếu đáp ứng đầy đủ những tiêu chí theo quy định của sàn.

Hàng loạt sự việc sáp nhập đã khiến cho sàn NYSE dần có quy mô lớn và mang tính hiện diện toàn cầu. Công ty bắt đầu với tên NYSE trước khi sáp nhập với Euronext và Sở giao dịch chứng khoán Mỹ và mang tên NYSE Euronext. NYSE Euronext – tập đoàn dịch vụ tài chính đa quốc gia Âu Mỹ, điều hành nhiều sàn giao dịch chứng khoán bao gồm NYSE, Euronext và NYSE Arca. Sau này NYSE Euronext đã được Sàn giao dịch liên lục địa (ICE) mua trong một thỏa thuận trị giá 11 tỷ USD vào năm 2013. Và cho đến hiện nay sàn NYSE thuộc sở hữu của Sàn giao dịch liên lục địa (Intercontinental Exchange – ICE) 

Cách hoạt động ở sàn NYSE 

Về cơ bản sàn giao dịch chứng khoán New York cũng có hai chức năng chính giống với các sàn giao dịch khác đó là: Cung cấp thị trường trung gian để các nhà đầu tư thực hiện các giao dịch mua bán và là nơi để các doanh nghiệp niêm yết chứng khoán nhằm huy động vốn đầu tư từ thị trường. 

Sàn NYSE đã hoạt động dưới hình thức giao dịch tại quầy theo kiểu truyền thống (trading floor) trong nhiều năm thông qua hình thức hô giá công khai (open outcry system) nghĩa là nhà đầu tư muốn mua bán chứng khoán phải trực tiếp đến quầy để giao dịch. 

Tuy nhiên hiện nay với thời đại công nghệ thông tin phát triển thì nhiều giao dịch NYSE đã được chuyển sang các hệ thống điện tử chủ yếu dựa vào các nhà tạo lập thị trường giả định để thực hiện đấu giá vật lý lẫn tự động.

Có nghĩa rằng sàn NYSE sẽ không phải là địa điểm để nhà giao dịch đi đến và trực tiếp giao dịch nữa mà các giao dịch sẽ được thực hiện thông qua các đơn vị trung gian là các công ty môi giới chứng khoán, các đơn vị này sẽ giúp nhà đầu tư chuyển lệnh giao dịch đến sàn NYSE. Nguyên tắc vẫn là kết nối người mua và người bán có mức giá ngang bằng nhau dựa trên thời gian thực. 

Hiện này sàn NYSE mở cửa giao dịch từ thứ 2 đến thứ 6 từ 9:30 đến 16:00 và không làm việc vào các ngày lễ. Nếu như ngày lễ rơi vào thứ 7 thì sàn sẽ đóng cửa vào thứ 6 và nếu ngày lễ rơi vào chủ nhật thì sàn NYSE sẽ không làm việc vào ngày thứ 2 của tuần tiếp theo. 

Một số quy định tại sàn chứng khoán NYSE

Sàn chứng khoán NYSE được xem như một thị trường quốc tế khi tới khoảng 80% chứng khoán Bắc Mỹ được giao dịch tại sàn chứng khoán này. Vậy thì làm thế nào để một công ty có thể được niêm yết trên sàn chứng khoán lớn nhất thế giới này? Để được niêm yết, doanh nghiệp cần phải đáp ứng các điều kiện tối thiểu về tài chính và phi tài chính như số lượng cổ đông, earnings và giá cổ phiếu cụ thể như sau: 

• Có tối thiểu 400 cổ đông: 

Để đạt chuẩn được niêm yết tại sàn NYSE thì công ty phải có ít nhất 400 cổ đông, mỗi cổ đông nắm giữ ít nhất 100 cổ phiếu và có ít nhất 1,1 triệu cổ phiếu giao dịch công khai và có giá trị thị trường của cổ phiếu công khai ít nhất là 40 triệu USD. 

• Đáp ứng các doanh thu cơ bản: 

Các doanh nghiệp yêu cầu phải có lợi nhuận và đáp ứng một trong 2 tiêu chuẩn về doanh thu dưới đây. Đầu tiên là thu nhập trước thuế của 3 năm trước là 10 triệu USD, với ít nhất là 2 triệu USD trong mỗi năm của 2 năm gần nhất. Hoặc là có ít nhất 200 triệu USD cho giá trị vốn hóa toàn cầu. Và đối với mỗi trường hợp thì doanh nghiệp cũng phải đáp ứng các tiêu chí về tỷ lệ cổ phần nắm giữ. 

• Global Considerations:

Sàn NYSE cũng có các tiêu chuẩn khắc nghiệt đối với các giao dịch quốc tế. Theo quy định thì giá cổ phiếu tối thiểu là 4$/ cổ phiếu và giá trị thị trường là 100 triệu đô, tuy nhiên doanh nghiệp phải có ít nhất 2,5 triệu cổ phiếu đang được lưu hành và 5.000 cổ đông đại chúng. 

So sánh giữa hai sàn NYSE và NASDAQ

Như các bạn đã biết, NYSE đại diện cho sàn Giao dịch chứng khoán New York, là sàn giao dịch lớn nhất thế giới dựa trên tổng giá trị vốn hóa thị trường của các cổ phiếu được niêm yết trên sàn. Ngược lại một sàn nổi tiếng không kém là NASDAQ viết tắt của cụm National Association of Securities Dealers Automated Quotations tức hệ thống báo giá tự động của hiệp hội nhà môi giới chứng khoán quốc gia.

Đây là sàn cho phép các nhà đầu tư sẽ thực hiện các giao dịch chứng khoán và cung cấp bộ chỉ số về hoạt động của thị trường chứng khoán. Mặc dù cả hai đều là sàn giao dịch chứng khoán, nhưng cách hoạt động của 2 sàn này có gì khác biệt? Hãy so sánh những tiêu chí dưới đây  

• Loại thị trường: Trên sàn NASDAQ, các giao dịch cổ phiếu được thực hiện thông qua một người môi giới (dealer), tạo nên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên đối với sàn NYSE, hai bên mua bán có thể giao dịch trực tiếp với nhau dựa trên các nguyên tắc khớp giá cụ thể.
• Các công ty niêm yết: Ở NASDAQ các công ty được niêm yết thường là các công ty công nghệ với tiềm năng tăng trưởng lớn. Trong khi đó những công ty trên sàn NYSE thường là những công ty lâu đời với doanh thu khổng lồ. 
• Loại chứng khoán được giao dịch: Chứng khoán được giao dịch ở NASDAQ thường có tính biến động cao, ngược lại những chứng khoán được bán ở NYSE sẽ ổn định hơn và được nhận diện lớn (well-established)
• Chi phí: Chi phí để niêm yết trên sàn NASDAQ sẽ thấp hơn so với sàn NYSE nên bạn có thể tìm thấy các công ty mới được niêm yết trên NASDAQ

Làm thế nào để người Việt giao dịch trên sàn NYSE? 

Thực tế mặc dù NYSE là sàn giao dịch chứng khoán Mỹ có những quy luật riêng, nhưng nhà đầu tư nước ngoài vẫn có thể tham gia. Vậy thì làm thế nào để có thể giao dịch trên sàn NYSE? Câu trả lời là nhà đầu tư cần phải có tài khoản giao dịch trước. 

Muốn tham gia vào thị trường thì nhà đầu tư phải mở tài khoản với bên môi giới mang quốc tịch Mỹ, phù hợp với yêu cầu của bản thân. Đơn vị môi giới này sẽ là bên trung gian kết nối nhà đầu tư đến sàn giao dịch chứng khoán Mỹ. Tuy nhiên để có thể mở tài khoản thì nhà đầu tư cần phải cung cấp cho bên môi giới các giấy tờ liên quan tùy theo quy định của từng đơn vị môi giới. 

Một điều lưu ý cho các nhà đầu tư khi mở tài khoản giao dịch đó là nhà đầu tư cần chọn loại đơn vị tiền tệ phù hợp như USD (Mỹ), Euro (Châu Âu), GBP (Bảng Anh) vì một khi tài khoản của nhà đầu tư được kích hoạt thì sẽ khó để họ có thể thay đổi đơn vị giao dịch theo ý muốn. 

Một cách khác để nhà đầu tư có thẻ tham khảo đó là qua các tổ chức tài chính nước ngoài, những tổ chức này sẽ cho phép bạn mở tài khoản môi giới và giao dịch trên sàn NYSE

Lưu ý khi giao dịch trên sàn NYSE

Tham gia đầu tư trên sân nhà của đội bạn sẽ khác với khi đầu tư trên sân nhà. Vậy đâu là một số lưu ý dành cho nhà đầu tư Việt khi tham gia đầu tư trên sàn NYSE?

Phí và thuế phát sinh

Đối với người không phải là công dân Hoa Kỳ, bạn sẽ phải lưu ý những vấn đề liên quan đến thuế phát sinh. Cụ thể là đối với người nước ngoài không cư trú thì mức phải nộp là 30% trên lợi tức từ các nguồn thu được ở Hoa Kỳ như tiền lãi, tổ tức, tiền thuê nhà, tiền bảo hiểm,…..

Mẫu đơn mà nhà đầu tư sẽ thường bắt gặp đó là mẫu W-8BEN là giấy chứng nhận tư cách nước ngoài của Chủ Sở Hữu Thụ Hưởng để Khấu Lưu và Báo Cáo Thuế Hoa Kỳ. Thời hạn của loại giấy này là 3 năm kể từ thời điểm bạn ký xác nhận và nhà môi giới có trách nhiệm thông báo cho bạn để gia hạn.

Rủi ro về chính trị

Trong trường hợp một quốc gia rơi vào tình trạng chính trị bất ổn thì tình hình hoạt động của các doanh nghiệp cũng sẽ bị ảnh hưởng. Hệ quả là nếu như bạn có đầu tư vào các cổ phiếu của những doanh nghiệp quốc tế trên thì lợi nhuận mà bạn nhận được sẽ sụt giảm không ít. Ngoài ra vấn đề biến động chính trị cũng sẽ tạo ra hệ quả kém thanh khoản đối với cổ phiếu quốc tế. 

Ví dụ cho trường hợp rủi ro trên có thể kể đến phát ngôn của Anees thuộc ThinkMarkets: “Trong lịch sử, nhiều quốc gia đã áp dụng các biện pháp kiểm soát vốn để hạn chế các nhà đầu tư nước ngoài rút vốn vì tác động của cuộc khủng hoảng” Đây là phát ngôn đề cập đến Cuộc khủng hoảng ngân hàng châu Á từ những năm 1997.

Thị trường chứng khoán là một trong những kênh mang lại nhiều lợi nhuận cho nhà đầu tư đặc biệt là đối với sàn giao dịch lớn nhất thế giới NYSE nơi niêm yết rất nhiều mã chứng khoán của những công ty hàng đầu hiện nay. Mong rằng với bài viết ở trên, các bạn đã hiểu sàn chứng khoán NYSE là gì và đã có được câu trả lời về việc làm thế nào để người Việt có thể tham gia giao dịch trên thị trường chứng khoán Mỹ.