Chỉ số QOQ là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số Quarter on Quarter

Chỉ số QOQ là một khái niệm quen thuộc với các nhà phân tích tài chính và nhà đầu tư chuyên nghiệp nhưng vẫn còn xa lạ với những người không chuyên. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm chỉ số QOQ là gì, ý nghĩa của QOQ và cách tính chỉ số Quarter on Quarter chính xác nhất.

Chỉ số QOQ là gì?

Chỉ số QOQ (tên tiếng Anh là Quarter on Quarter) chính là một chỉ số được sử dụng để đo lường sự thay đổi dữ liệu của một quý (3 tháng liền nhau) so với quý liền trước trong cùng một năm tài chính. QOQ được nhiều người quan tâm bởi nó phản ánh được hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong khoảng thời gian ngắn hạn.

Ví dụ như QOQ cho thấy thay đổi ngắn hạn của số liệu giữa quý 1 (tháng 1,2,3) và quý 2 (tháng 4,5,6) nên sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư cách mà doanh nghiệp phát triển theo từng quý. Chỉ số QOQ chỉ so sánh giữa 2 quý trong cùng năm, khác với chỉ số Year over Year – YOY là so sánh giữa 2 quý cùng kỳ ở năm khác nhau (ví dụ YOY so sánh quý 1 năm 2022 và quý 1 năm 2023).

Ý nghĩa của QOQ trong lĩnh vực tài chính

Ý nghĩa của QOQ thể hiện vai trò quan trọng khi phân tích dữ liệu tài chính, phản ánh tiềm năng phát triển của một doanh nghiệp qua mỗi quý:

• Dựa vào chỉ số này, ban quản lý doanh nghiệp có thể thực hiện các điều chỉnh hoạt động nếu cần để có hiệu quả kinh doanh tốt.
• QOQ cung cấp số liệu để nhà đầu tư đánh giá hiệu suất của doanh nghiệp, thay đổi chiến lược đầu tư vốn.
• Thông qua QOQ, các doanh nghiệp có thể giám sát chặt chẽ tiến độ hoàn thành những mục tiêu kinh doanh được đặt ra. Theo thay đổi từng quý, doanh nghiệp có cơ sở dữ liệu để phân tích, đánh giá lại mục tiêu kinh doanh ngắn hạn để phù hợp nhất với tình hình hoạt động thực tế.

Tuy nhiên, cần lưu ý một vài điểm khi sử dụng chỉ số QOQ trong tài chính doanh nghiệp:

• Chỉ số QOQ chỉ phản ánh đúng được những thay đổi trong thời gian ngắn hạn, cụ thể là 2 quý liền nhau trong cùng năm tài chính.
• Với những doanh nghiệp có sự thay đổi lớn trong doanh thu tại một thời kỳ nhất định không nên sử dụng QOQ vì sẽ không thể hiện toàn diện tình hình tài chính. Ví dụ là những doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng có tính thời vụ như thiết bị làm mát trong mùa hè, thiết bị sưởi ấm trong mùa đông hay quần áo mùa hè và quần áo mùa đông. Lúc này, doanh nghiệp nên có sự điều chỉnh cho phù hợp và dùng chỉ số YOY (so sánh cùng quý trong các năm) để đánh giá chính xác hơn.

Cách tính chỉ số Quarter on Quarter chính xác

Để tính toán đúng chỉ số QOQ thường áp dụng các bước bên dưới đây, kết quả thể hiện dưới dạng phần trăm:

• Bước 1: Lấy số liệu quý sau trừ số liệu quý trước liền kề trong cùng năm tài chính. Kết quả cho ra khoản chênh lệch dữ liệu giữa hai quý.
• Bước 2: Lấy kết quả chênh lệch vừa tính được chia cho số liệu của quý trước trong phép tính trên nhằm tính tốc độ tăng trưởng của hai quý liền kề.
• Bước 3: Đổi sang phần trăm kết quả ở bước 2 để có chỉ số QOQ cần biết

Bạn có thể tham khảo thêm ví dụ cụ thể về cách tính QOQ sau đây để hiểu rõ ràng hơn:

Doanh nghiệp A đạt doanh thu quý 1/2022 là 300 triệu VNĐ, doanh thu quý 2/2022 là 500 triệu VNĐ. Như vậy khi áp dụng cách tính QOQ cho kết quả lần lượt theo các bước gồm:

• Bước 1: Doanh thu quý 2 – doanh thu quý 1: 500 – 300 = 200 triệu VNĐ.
• Bước 2: Lấy kết quả ở bước 1 chia cho doanh thu quý 1: 200/300 = 0,66
• Bước 3: Đổi sang tỷ lệ phần trăm kết quả ở bước 2: 0,66 = 66%.

Theo đó, doanh thu của doanh nghiệp A ở quý 2/2022 tăng 66% so với quý 1/2022. Kết quả 66% cũng là chỉ số QOQ mà chúng ta nhận được.

Cách phân biệt giữa chỉ số QOQ và YOY

Điểm giống nhau:

Hai chỉ số QOQ và YOY gần như tương tự nhau, đều được sử dụng phổ biến trong kinh doanh, tài chính chứng khoán với vai trò gần tương đồng. Chúng đều là chỉ số để đánh giá sự phát triển trong doanh nghiệp, phản ánh những thay đổi số liệu khác nhau trong một khoảng thời gian tương đương.

Điểm khác nhau:

Như vậy, chỉ số Quarter on Quarter (QOQ) giúp đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp theo quý và hỗ trợ nhà đầu tư điều chỉnh chiến lược tối ưu nhất. Nếu bạn đang cần một kế hoạch đầu tư hiệu quả với quyết định mục tiêu phù hợp hơn thì không nên bỏ qua chỉ số quan trọng này.