EMA là gì? Hướng dẫn sử dụng đường EMA trong giao dịch chứng khoán

Phân tích kỹ thuật là một phương pháp đầu tư được nhiều người lựa chọn khi nó kết hợp các công cụ chỉ báo nhằm dự đoán xu hướng giá trong tương lai. Trong đó, đường EMA là một công cụ quan trọng được tin dùng. Vậy đường EMA là gì? Nên tận dụng nó như thế nào cho hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về chỉ báo này trong bài viết dưới đây!

EMA là gì?

Đường EMA, hay còn được viết tắt từ Exponential Moving Average – một công cụ chỉ báo phân tích kỹ thuật được sử dụng rộng rãi trong thị trường tài chính. Đường EMA phản ánh sự biến động về giá và được tính theo cấp số nhân, giúp theo dõi, tạo tín hiệu giao dịch mua và bán dựa trên sự giao thoa và phân kỳ so với mức giá trung bình trong quá khứ. 

Đường EMA được tạo ra nhằm khắc phục các điểm yếu của đường MA khi nó đặt trọng số cao hơn vào các biến động giá gần. Nhờ đó, đường EMA sẽ phản ứng nhanh hơn với sự thay đổi giá của thị trường.

Thời gian dự báo của đường EMA sẽ tùy thuộc vào lựa chọn trọng số của từng nhà đầu tư. Điều này có nghĩa là đường EMA có thể được sử dụng để theo dõi xu hướng ngắn hạn, trung hạn hoặc dài hạn của giá trên thị trường.

Ngoài ra, đường EMA còn có thể được sử dụng để xác định mức hỗ trợ và kháng cự trong thị trường tài chính. 

Cần lưu ý rằng, việc sử dụng đường EMA không chỉ dựa trên việc đường giá cắt qua đường EMA, mà còn phải kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật khác để đưa ra quyết định giao dịch chính xác. Nhà đầu tư cũng cần hạn chế sử dụng đường EMA một cách cơ bản mà cần kết hợp với nhiều công cụ khác để đánh giá xu hướng giá một cách toàn diện và tránh những sai sót do đường EMA quá nhạy với các biến động giá.

Đặc điểm của đường EMA

Đường EMA là một công cụ phân tích hiệu quả trong chứng khoán với các đặc điểm nổi bật sau:

• Nhanh chóng cập nhật và cung cấp những thông tin về giá của thị trường nhanh hơn so với các công cụ phân tích khác. 
• Độ dốc của đường EMA có thể cho thấy dấu hiệu về xu hướng tích cực hoặc tiêu cực của giá cổ phiếu, giúp nhà đầu tư có thể phân tích xu hướng trong khoảng thời gian dài hạn. 
• Đường EMA giảm thiểu sự sai lệch trong việc phân tích xu hướng, đồng thời hiển thị chi tiết các dữ liệu phân tích. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cần cẩn trọng để nắm bắt các điểm có thể bị đổi chiều. 
• Trong khoảng thời gian ngắn hạn, nhà đầu tư có thể sử dụng đường EMA để nắm bắt được xu hướng giá, tuy nhiên, vẫn sẽ có một số rủi ro vì các tín hiệu có thể không hoàn toàn chính xác. 

Nói chung, đường EMA là một công cụ phân tích hữu ích trong chứng khoán với những ưu điểm nổi bật, tuy nhiên, việc sử dụng nó cần được kết hợp với các công cụ phân tích khác và kiểm soát rủi ro để đạt được hiệu quả tối đa.

Ưu – nhược điểm của đường EMA trong chứng khoán là gì?

Ưu điểm

Chỉ báo EMA có nhiều ưu điểm nổi bật, bao gồm khả năng cập nhật dữ liệu nhanh chóng và phản ánh trạng thái xu hướng giá trên thị trường thông qua độ dốc của đường EMA. 

Ngoài ra, EMA còn nhạy cảm với các biến động bất ngờ, giúp nhà đầu tư dự báo kịp thời để phản ứng nhanh và giảm thiểu sai số.

Nhược điểm

Tuy nhiên, đường EMA cũng có một số nhược điểm cần lưu ý. Vì quá nhạy cảm với các biến động, EMA có thể bị nhiễu và phát hiện nhiều tín hiệu sai lệch, khiến cho nhà đầu tư rơi vào bẫy giá. 

Nếu chọn phân tích trong khoảng thời gian quá dài, EMA có thể mất đi vai trò trong việc đánh giá và tìm điểm đảo chiều, tuy nhiên, nó vẫn hạn chế được các tín hiệu bị sai.

Các đường EMA quan trọng – nên sử dụng đường EMA nào? 

Các đường EMA được sử dụng phổ biến trong phân tích kỹ thuật gồm:

• Đường EMA20 (20 ngày) là đường EMA ngắn hạn, được sử dụng để theo dõi xu hướng giá trong ngắn hạn. Khi đường giá cắt lên đường EMA20, đó có thể là tín hiệu mua, còn khi đường giá cắt xuống đường EMA20, đó có thể là tín hiệu bán. Ngoài ra, cũng có thể coi đây là ngưỡng hỗ trợ ngắn hạn.
• Đường EMA50 và EMA100 (tương ứng với 50 ngày và 100 ngày) là đường EMA trung hạn, được sử dụng để theo dõi xu hướng giá trong trung hạn. Khi đường giá cắt lên đường EMA50 hoặc EMA100, đó có thể là tín hiệu mua, và khi đường giá cắt xuống đường EMA50 hoặc EMA100, đó có thể là tín hiệu bán.
• Đường EMA200 là đường EMA dài hạn, được sử dụng để theo dõi xu hướng giá trong dài hạn. Tương tự như 2 đường EMA trên, khi đường giá cắt lên đường EMA200, đó có thể là tín hiệu mua, và khi đường giá cắt xuống đường EMA200, đó có thể là tín hiệu bán.

Việc sử dụng đường EMA phù hợp cũng phụ thuộc vào khung thời gian phân tích đầu tư mà bạn chọn. Mỗi nhà đầu tư sẽ có chiến lược và mục tiêu đầu tư khác nhau, do đó, lựa chọn sử dụng đường EMA cũng sẽ khác nhau.

Để chọn đường EMA phù hợp, bạn có thể sử dụng nguyên tắc sau đây. Trong biểu đồ giá, thông thường sẽ có hai đường EMA, một đường EMA nhanh và một đường EMA chậm. Đường EMA chậm thường được tính bằng các giá trị trung bình dài hạn như EMA50, EMA100, EMA200. Trong khi đó, đường EMA nhanh thường được tính bằng các giá trị trung bình ngắn hạn như EMA9, EMA25.

Đường EMA nhanh thường dễ bị phá vỡ hơn so với đường EMA chậm, nhưng bù lại nó sẽ bám sát đường giá hơn so với đường EMA chậm. Lưu ý rằng đường EMA luôn có độ trễ so với đường giá vì công thức tính phải có đường giá trước mới tạo được đường EMA. Do đó, bạn cần phải xem xét và lựa chọn đường EMA phù hợp với mục đích và chiến lược đầu tư của mình, cùng với khung thời gian phân tích tương ứng để đưa ra quyết định đầu tư chính xác.

Công thức tính đường EMA

Để tính toán đường EMA, ta sử dụng công thức sau: 

EMAt = (Vt * K) + (EMA(t-1) * (1 – K))

Trong đó: 

• Vt: giá đóng cửa cổ phiếu thời điểm hiện tại. 
• K: hệ số làm mượt, được tính theo công thức: K = 2 / (N + 1), trong đó N là chu kỳ của EMA (ví dụ: 5 ngày, 10 ngày, 10 giờ, 20 giờ,…). 
• EMAt: giá trị EMA hiện tại. 
• EMA (t-1): giá trị EMA của phiên giao dịch trước. 

Cách tính EMA còn được tóm tắt như sau: 

EMA = Giá đóng cửa x hệ số + EMA (ngày trước) x (1 – hệ số)

Hướng dẫn sử dụng đường EMA trong giao dịch chứng khoán

Dựa vào độ dốc để xác định xu hướng giá

Độ dốc của đường EMA có thể giúp xác định xu hướng giá của cổ phiếu. Dưới đây là cách sử dụng độ dốc của đường EMA để xác định xu hướng giá:

• Tính đường EMA: Đầu tiên, chọn độ dài EMA phù hợp với chiến lược đầu tư của bạn (ví dụ: EMA 20 ngày, 50 ngày, 200 ngày,…). Tính đường EMA cho khung thời gian này dựa trên dữ liệu giá.
• Xác định độ dốc: Để xác định độ dốc của đường EMA, bạn có thể sử dụng hai phương pháp chính:

Phương pháp trực quan: Quan sát biểu đồ giá và đường EMA, xác định độ dốc của đường EMA bằng cách quan sát hướng của nó. Nếu đường EMA nằm dưới giá và hướng lên, xu hướng giá đang tăng. Nếu đường EMA nằm trên giá và hướng xuống, xu hướng giá đang giảm.

Phương pháp tính toán: Tính độ dốc của đường EMA bằng cách lấy giá trị EMA hiện tại trừ giá trị EMA trước đó. Nếu kết quả dương, độ dốc đường EMA đang tăng, và ngược lại, nếu kết quả âm, độ dốc đường EMA đang giảm. Nhà đầu tư cũng có thể chia kết quả này cho số ngày giữa hai giá trị EMA để có độ dốc chuẩn hóa.

• Xác định xu hướng giá:
  • Xu hướng tăng (uptrend): Nếu đường EMA dốc hướng lên trên, xu hướng giá đang tăng. Trong trường hợp này, các nhà đầu tư có thể cân nhắc mua cổ phiếu hoặc giữ cổ phiếu đã mua trước đó.
  • Xu hướng giảm (downtrend): Nếu đường MA dốc xuống, xu hướng giá đang giảm. Trong trường hợp này, các nhà đầu tư có thể cân nhắc bán cổ phiếu hoặc chờ đợi cơ hội mua vào tốt hơn.
  • Xu hướng ngang (sideways): Nếu độ dốc của đường EMA gần như bằng không, xu hướng giá đang đi ngang. Trong trường hợp này, các nhà đầu tư nên theo dõi thêm và chờ đợi sự xác định rõ ràng hơn của xu hướng. Các nhà đầu tư có thể tận dụng cơ hội mua vào khi giá cổ phiếu tiếp cận mức hỗ trợ và bán khi giá cổ phiếu tiếp cận mức kháng cự trong khi đợi xu hướng mới được hình thành.

Lưu ý rằng, trong thực tế, việc xác định xu hướng chỉ dựa trên độ dốc của đường EMA có thể không đủ chính xác. Để có được kết quả tốt hơn, các nhà đầu tư nên kết hợp độ dốc của đường EMA với các công cụ phân tích kỹ thuật khác như các chỉ báo động lực (momentum indicators), đường xu hướng (trendlines) và các mô hình nến (candlestick patterns).

Xác định điểm đặt lệnh

Để xác định điểm đặt lệnh bằng đường EMA, bạn có thể sử dụng hai cách xác định sau:

• Cắt (crossover) đường EMA:

• • Mua (Buy): Khi đường EMA ngắn hơn (ví dụ: EMA 20 ngày) cắt lên trên đường EMA dài hơn (ví dụ: EMA 50 ngày), đây được coi là một tín hiệu mua. Điều này cho thấy xu hướng tăng giá có thể bắt đầu và nhà đầu tư nên cân nhắc mua vào.
  • Bán (Sell): Khi đường EMA ngắn hơn cắt xuống dưới đường EMA dài hơn, đây được coi là một tín hiệu bán. Điều này cho thấy xu hướng giảm giá có thể bắt đầu và nhà đầu tư nên cân nhắc bán ra.

Kết hợp đường EMA cùng các chỉ báo khác

Dưới đây là 3 chỉ báo kỹ thuật phổ biến và hiệu quả khi kết hợp với đường EMA trong giao dịch chứng khoán:

• MACD (Moving Average Convergence Divergence):

MACD là một chỉ báo xu hướng theo dõi sự chênh lệch giữa hai đường EMA với độ dài khác nhau (thường là 12 và 26 ngày). MACD cung cấp tín hiệu mua/bán khi nó cắt qua đường tín hiệu (đường EMA 9 ngày của chính nó). Kết hợp MACD và EMA giúp bạn xác định các điểm vào/ra thị trường tốt hơn và đánh giá được sức mạnh của xu hướng.

• RSI (Relative Strength Index):

RSI là một chỉ báo động lực giúp đánh giá sức mạnh của xu hướng và xác định các điểm quá mua/quá bán. RSI thường được sử dụng trong khoảng từ 0 đến 100, với mức 30 được coi là quá bán và mức 70 được coi là quá mua. Kết hợp RSI với EMA giúp bạn xác định điểm vào/ra thị trường tốt hơn, đồng thời giúp đánh giá sức mạnh của xu hướng.

• Bollinger Bands:

Bollinger Bands gồm một đường trung bình động (thường là đường SMA) và hai đường băng biên dựa trên độ lệch chuẩn. Bollinger Bands giúp bạn xác định biên độ giá và tìm kiếm cơ hội giao dịch khi giá cổ phiếu tiếp cận các đường băng biên. Kết hợp Bollinger Bands với EMA giúp bạn có cái nhìn tổng quát hơn về xu hướng giá và biên độ giá, từ đó tìm ra điểm vào/ra thị trường tốt hơn.

Khi kết hợp các chỉ báo kỹ thuật này với đường EMA, bạn sẽ có một hệ thống giao dịch mạnh mẽ hơn và đưa ra quyết định giao dịch chính xác hơn. Tuy nhiên, lưu ý rằng không có hệ thống giao dịch nào hoàn hảo và bạn luôn phải quản trị rủi ro để bảo vệ vốn đầu tư của mình.

Sử dụng đường EMA làm đường hỗ trợ và kháng cự

Đường EMA có thể hoạt động như một mức hỗ trợ hoặc kháng cự, tùy thuộc vào vị trí giá cổ phiếu so với đường EMA.

• Mua (Buy): Khi giá cổ phiếu tiếp cận đường EMA và bắt đầu hồi phục lên, đây có thể là một điểm mua tốt, đặc biệt là nếu đường EMA đóng vai trò như một mức hỗ trợ trong quá khứ.
• Bán (Sell): Khi giá cổ phiếu tiếp cận đường EMA và bắt đầu giảm, đây có thể là một điểm bán tốt, đặc biệt là nếu đường EMA đóng vai trò như một mức kháng cự trong quá khứ.

Cách giao dịch với EMA 

Khi ứng dụng chỉ báo đường EMA vào giao dịch, nhà đầu tư có thể áp dụng các chiến lược sau: 

• Nhà đầu tư có thể thực hiện mua cổ phiếu khi:  Đường EMA cắt lên đường giá kết hợp với khối lượng giao dịch cao sẽ là điểm vào lệnh hợp lý cho nhà đầu tư. Nếu nến giá bật tăng khi nằm trên đường EMA, đó sẽ là một ngưỡng hỗ trợ cho nến giá. Trong trường hợp này, nhà đầu tư có thể mua vào khoảng 50% khoản tiền dành cho cổ phiếu này để đảm bảo tỷ suất lợi nhuận. 
• Nhà đầu tư cần thực hiện bán cổ phiếu khi: Chỉ báo đường EMA cắt xuống đường giá cùng với khối lượng giao dịch cao. Điều này dự báo rằng nhà đầu tư nên bán cổ phiếu trước khi giá giảm sâu. Nếu nến giá đảo chiều giảm khi nằm dưới chỉ báo, đường EMA chính là một ngưỡng kháng cự của nến giá. Trong trường hợp nến giá cao hơn đỉnh cũ, nhà đầu tư nên bán 80% cổ phiếu đang nắm giữ để đảm bảo tỷ suất lợi nhuận. Nếu nến giá thấp hơn đỉnh cũ, nhà đầu tư nên bán toàn bộ cổ phiếu để tránh rủi ro và đảm bảo lợi nhuận.

So sánh đường EMA và đường SMA

Để dễ dàng phân biệt đường EMA, bạn có thể tham khảo bảng so sánh dưới đây với đường SMA:

Trên đây là các thông tin quan trọng mà bạn cần ghi nhớ khi tìm hiểu về đường EMA. Hy vọng rằng sau khi đọc bài viết này, bạn đã hiểu được về ý nghĩa của đường EMA và cách sử dụng chỉ báo này trong giao dịch chứng khoán. Những kiến thức này sẽ giúp bạn xây dựng một chiến lược đầu tư hiệu quả và đưa ra những quyết định đầu tư thông minh hơn.