Nhà đầu tư sẽ không còn nhiều cơ hội lướt sóng với nhóm cổ phiếu ngân hàng, đặc biệt với các nhà đầu tư thụ động nhưng có thời gian nắm giữ ngắn.

Mirae Asset vừa qua đưa ra báo cáo cập nhật triển vọng toàn ngành ngân hàng, với điểm nhấn sẽ là không còn nhiều cơ hội cho đầu tư ngắn hạn với ngành này. Đặc biệt với các nhà đầu tư thụ động nhưng có thời gian nắm giữ chứng khoán ngắn.

Theo đó, chất lượng tài sản tiếp tục đang tiếp tục được cải thiện trong năm nay, như triển vọng kinh tế vĩ mô đang có xu hướng lạc quan hơn. Bên cạnh đó, các yếu tố như: Lãi suất thấp, kinh tế đang dần phục hồi và tốc độ hình thành nợ xấu giảm, sự tăng trưởng mạnh của tín dụng trong quý IV/2023 cũng đã hỗ trợ phần nào việc giảm tỷ lệ nợ xấu giảm nhanh hơn. 

Ngoài ra, nợ xấu phát sinh giảm liên tục trong quý IV/2023 lần nữa củng cố kỳ vọng NPL đạt đỉnh. NPL mở rộng (gồm nợ nhóm 2) cũng ghi nhận chuyển biến tích cực trong cùng kỳ, giảm 0,9% từ đỉnh  4,7% được xác lập vào quý II/2023. Nhìn chung, kỳ vọng chất lượng tài sản sẽ duy trì ở xu hướng cải thiện trong suốt năm 2024, đặc biệt là nửa cuối năm.

Mặc dù các khoản nợ xấu nội bảng đã tạo đỉnh, nhưng Thông tư hỗ trợ cho việc trì hoãn ghi nhận nợ xấu vẫn rất cần thiết với một số nhà băng. Trong khi NPL đã ghi nhận xu hướng giảm, NPL tại một số ngân hàng vẫn đang ở mức cao trên 2% vào cuối quý IV/2023. Do đó, việc gia hạn Thông tư số 02 có ý nghĩa rất lớn.

Đến cuối năm vừa qua, theo dữ liệu thống kê được ở một số ngân hàng thì tỷ lệ nợ tái cơ cấu theo Thông tư số 02 chiếm khoảng 1-2% tổng dư nợ cho vay, không đủ lớn để ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động liên tục của ngân hàng, nhưng vẫn có tác động tiêu cực lên báo cáo chung. Ngoài ra, một số nhà băng cũng đã phải tái tận dụng trái phiếu đặc biệt – VAMC như một phương án giảm gánh nặng trích lập dự phòng trong ngắn và trung hạn.

Rủi ro tín dụng liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp đã được tạm hoãn nhưng rủi ro hệ thống vẫn tồn tại: Nghị định số 08 đã gián tiếp hỗ trợ ngành ngân hàng qua việc cho phép gia hạn thanh toán gốc và lãi lên đến 2 năm, tạm thời giải quyết cuộc khủng hoảng thanh khoản tại nhiều công ty phát hành, đặc biệt là nhóm ngành liên quan đến bất động sản.

Dù triển vọng kinh tế được kỳ vọng sẽ cải thiện trong năm 2024, niềm tin của nhà đầu tư với thị trường bất động sản vẫn chưa thực sự phục hồi, chưa kể đến việc triển khai hay sức mua của các dự án mới chưa ổn định. Vì vậy, các công ty vẫn tiếp tục gặp khó khăn trong năm nay sang năm sau, khi nợ đến hạn phát sinh trong năm 2023 hết thời gian gia hạn.

Với lợi nhuận, kỳ vọng tăng trưởng ngân hàng khả quan hơn trong năm 2024. Trước tiên, tốc độ giải ngân nhanh ở những tháng cuối năm 2023 và tăng trưởng tín dụng bền vững trong năm 2024 sẽ là bàn đạp cho thu nhập lãi thuần (NII) phục hồi. Hơn nữa, kỳ vọng NIM đã tạo đáy và đang tăng trưởng trở lại đóng vai trò xúc tác cho tăng trưởng NII.

Bên cạnh đó, thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng cũng đang phục hồi tốt hơn nhờ triển vọng kinh tế lạc quan, với các mảng như: Tăng thu nhập từ dịch vụ giao dịch trong nước và hoạt động xuất khẩu, dịch vụ bán chéo bảo hiểm tăng trưởng tích cực hơn nhờ nền tảng thấp của năm 2023 có mức tăng trưởng âm đã được ghi nhận tại đa phần các NHTM, quá trình số hóa sẽ làm giảm sự tương quan giữ doanh thu và chi phí.

Không còn cơ hội để lướt sóng ngắn hạn

Về cổ phiếu, tỷ trọng của nhóm ngành ngân hàng trên VN-Index là khá lớn, nên nhóm này đã đóng góp đáng kể để chỉ số phục hồi. Về cơ bản, các sự kiện khiến giới đầu tư lo ngại như: Rút tiền hàng loạt hay khủng hoảng thanh khoản vẫn chưa xảy ra hoặc đang được kiểm soát nhờ sự can thiệp kịp thời của nhà nước. Các chính sách được ban hành cũng kỳ vọng gia hạn hiệu lực đến hết năm 2024, củng cố đà phục hồi kinh tế.

So sánh diễn biến giữa thị giá của các nhóm ngân hàng, cho thấy chiến lược an toàn vẫn đang là lựa chọn của đa số nhà đầu tư ưa chuộng nhóm ngân hàng quốc doanh (SOCBs). Lưu ý trong thời điểm giữa năm 2023, các ngân hàng tư nhân (PJCBs) được ưa chuộng hơn nhờ thị giá được điều chỉnh sâu, cơ hội tăng trưởng cao, không có sự kiện xấu xảy ra. Tuy nhiên hiệu suất của nhóm này không duy trì tốt nên kết quả kinh doanh kém hơn kỳ vọng và  nhóm SOCBs vẫn cho thấy sự ổn định hơn trong hoạt động kinh doanh, với tăng trưởng lợi nhuận 14,6% YoY.

Rủi ro hệ thống tồn tại: Ngoài các rủi ro thấy rõ như chất lượng tài sản nội bảng suy giảm, áp lực dự phòng cao khiến nhiều bank đưa nợ xấu ra ngoài bảng theo dõi. Ngoài ra, hiện tượng ngân hàng ghi nhận lỗ cũng đã xuất hiện sau thời gian dài, trong khi các vấn đề tại SCB hay trái phiếu doanh nghiệp được ra hạn vẫn chưa được xử lý triệt để ở hiện tại. Vì vậy, nhà đầu tư vẫn nên thận trọng với rủi ro trong ngắn và trung hạn.

Trong ngắn hạn, Mirar Asset nhận định diễn biến giá sẽ tùy thuộc nhiều vào dòng tiền hơn các yếu tố cơ bản. Hơn nữa, nhóm cổ phiếu ngân hàng đã tăng mạnh từ tháng 11/2023 và tiếp cận ngưỡng chỉ số P/B trung bình 5 năm, hay một vài ngân hàng vượt đỉnh, thể hiện sự lạc quan về triển vọng phục hồi kinh tế năm 2024.

Vì vậy, sẽ không có nhiều cơ hội để đầu tư ngắn hạn với nhóm ngành ngân hàng, đặc biệt là với các nhà đầu tư thụ động nhưng có thời gian nắm giữ ngắn. Do đó, giao dịch ngắn hạn sẽ phù hợp với nhóm nhà đầu tư chuyên nghiệp. Ngược lại, đối với chiến lược dài hạn, vẫn có cơ hội tại các cổ phiếu có yếu tố định giá chưa cao, chất lượng tài sản ổn định và tiềm năng tăng trưởng tố như: MBB, ACB, CTG, TCB.