Jesse Livermore là một trong những nhân vật nổi tiếng nhất trong lịch sử tài chính thế giới. Với biệt danh “Con gấu vĩ đại của Phố Wall” và “Cha đẻ của giao dịch theo ngày”, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm qua những thương vụ đầu cơ xuất sắc và triết lý giao dịch độc đáo. Vậy Jesse Livermore là ai? Hãy cùng khám phá chi tiết về cuộc đời, thành tựu và tư duy đầu tư của ông qua bài viết này.
Giới thiệu về Jesse Livermore – Jesse Livermore là ai?
Jesse Livermore là ai? Ông là một nhà đầu cơ huyền thoại người Mỹ, nổi tiếng với khả năng kiếm tiền phi thường từ thị trường chứng khoán vào đầu thế kỷ 20. Sinh ra trong hoàn cảnh nghèo khó, Livermore đã tự mình vươn lên trở thành một trong những người giàu nhất thế giới với tài sản từng đạt 100 triệu USD vào năm 1929 – tương đương 1,5 tỷ USD theo giá trị năm 2025.
Tuy nhiên, cuộc đời ông không chỉ là câu chuyện về vinh quang mà còn là bài học sâu sắc về sự thất bại và bi kịch cá nhân. Tên tuổi của ông gắn liền với các cuộc khủng hoảng tài chính lớn, đặc biệt là năm 1907 và 1929 khi ông kiếm được lợi nhuận khổng lồ nhờ chiến lược bán khống táo bạo.
Livermore không chỉ là biểu tượng của thành công mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà đầu tư thông qua cuốn sách kinh điển Reminiscences of a Stock Operator. Dù cuộc đời kết thúc trong bi kịch, di sản của ông vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến cách đánh giá thị trường và chiến lược đầu tư của những nhà đầu tư sau này.
Tiểu sử của Jesse Livermore
Jesse Lauriston Livermore sinh ngày 26 tháng 7 năm 1877 tại Shrewsbury, Massachusetts, Hoa Kỳ, trong một gia đình nông dân nghèo khó. Từ nhỏ, ông đã thể hiện trí thông minh vượt trội, học đọc và viết khi mới 3 tuổi rưỡi. Tuy nhiên, cuộc sống khắc nghiệt buộc ông phải nghỉ học ở tuổi 14 để phụ giúp gia đình. Không chấp nhận số phận, Livermore rời nhà với sự ủng hộ của mẹ và bắt đầu hành trình tự lập.
Công việc đầu tiên
Jesse Livermore, khi 14 tuổi vào năm 1891, đã bắt đầu làm việc tại chi nhánh Boston của công ty môi trường chứng khoán Paine Webber. Công việc của ông là ghi chép giá cổ phiếu, trái phiếu và hàng hóa lên bảng lớn với mức lương 5 USD mỗi tuần.. Trong quá trình này, ông phát hiện ra các mô hình giá cả có thể dự đoán được, khơi dậy niềm đam mê giao dịch. Chính công việc này đã giúp ông tiếp xúc trực tiếp với thị trường chứng khoán và đặt nền tảng cho sự nghiệp đầu cơ sau này.
Bước ngoặt sự nghiệp
Ở tuổi 15, Livermore thực hiện giao dịch đầu tiên với số vốn 5 USD tại một bucket shop – một dạng sòng bạc chứng khoán thời bấy giờ. Ông kiếm được 3,12 USD lợi nhuận đầu tiên trong sự nghiệp đầu tư của mình, tương đương 64% vốn ban đầu. Thành công này thúc đẩy ông tiếp tục giao dịch, đến năm 20 tuổi, ông đã tích lũy hơn 10.000 USD – một số tiền lớn vào cuối thế kỷ 19. Đây là bước đệm đưa ông đến với Phố Wall, nơi ông trở thành một huyền thoại – “Con gấu vĩ đại của Phố Wall”.
Cuộc sống hôn nhân
Livermore trải qua ba cuộc hôn nhân trong đời. Năm 1900, ở tuổi 23, ông kết hôn với Nettie Jordan từ Indianapolis. Cuộc hôn nhân này nhanh chóng gặp khó khăn do áp lực tài chính và sự khác biệt trong quan điểm sống. Họ ly thân sau khoảng 1 năm chung sống và chính thức ly hôn vào tháng 10 năm 1917.
Vào ngày 2 tháng 12 năm 1918, Livermore kết hôn lần thứ hai với Dorothea “Dorothy” Fox Wendt, một vũ công trẻ tuổi của Ziegfeld Follies. Họ có hai con trai là Jesse Livermore II (sinh năm 1919) và Paul (sinh năm 1922). Cuộc sống gia đình trở nên căng thẳng do lối sống xa hoa của Dorothy và những mối quan hệ ngoài luồng của Livermore. Họ ly hôn ngày 16 tháng 9 năm 1932, Dorothy nhận được quyền nuôi con và khoản tiền 10 triệu USD từ Livermore.
Cuộc đối thoại thứ ba của Livermore diễn ra vào ngày 28 tháng 3 năm 1933 với Harriet Metz Noble, một ca sĩ và nhà xã hội học. Họ gặp nhau vào năm 1931 tại Vienna. Harriet đến từ một gia đình giàu có ở Omaha, nổi tiếng trong ngành sản xuất bia. Cuộc hôn nhân này kéo dài cho tới khi ông qua đời.
Phong cách sống xa hoa
Với tài sản khổng lồ, Livermore sống một cuộc đời hào nhoáng. Ông sở hữu du thuyền dài 60 mét mang tên Anita, thường xuyên xuất hiện tại các sự kiện sang trọng và giao du với giới thượng lưu. Cụm từ “giàu như Jesse Livermore” từng được dùng để mô tả sự giàu có vượt bậc.
Ông sở hữu nhiều bất động sản đắt tiền, bao gồm một ngôi nhà sang trọng ở Great Neck, New York, nơi ông cho phép vợ mình tự trang trí theo ý thích. Năm 1927, ngôi nhà của họ bị cướp do bị đe dọa bằng súng. Ngoài ra, Livermore còn đam mê câu cá và từng bắt được một con cá kiếm nặng 436 pound (197,7kg) vào năm 1937.
Biến cố và kết thúc bi thảm
Sau khi kiếm được số tiền khổng lồ trong sự sụp đổ của thị trường chứng khoán năm 1929, Livermore lại không duy trì được tài sản của mình. Ông đưa ra những quyết định giao dịch sai lầm và mất dần quyền kiểm soát tài chính. Đến năm 1934, ông tuyên bố phá sản lần thứ ba trong sự nghiệp (hai lần trước vào năm 1907 và 1915). Đây là một cú sốc lớn đối với Livermore, người từng được ca tụng là “Thiên tài đầu cơ của Phố Wall”.
Thất bại tài chính khiến Livermore rơi vào trạng thái trầm cảm nặng. Ông từng thừa nhận rằng tâm lý quan trọng hơn bất kỳ kỹ thuật giao dịch nào, nhưng chính ông cũng không thể kiểm soát cảm xúc của mình. Ông bắt đầu uống rượu nhiều hơn, trở nên xa cách với gia đình và không còn duy trì được phong thái tự tin như trước. Vào ngày 28 tháng 11 năm 1940, Jesse Livermore tự sát bằng súng trong khách sạn Sherry Netherland, New York.
Thành tựu nổi bật của Jesse Livermore
Sau khi tìm hiểu Jesse Livermore là ai và cuộc đời của ông, tiếp đến hãy điểm qua sự nghiệp gắn liền với những thương vụ đầu cơ kinh điển, biến ông thành biểu tượng của Phố Wall.
Thương vụ năm 1907
Năm 1907, thị trường chứng khoán Mỹ rơi vào khủng hoảng khi nhiều ngân hàng suy yếu. Trong khi các nhà đầu tư khác thua lỗ nặng nề, Livermore tận dụng chiến lược bán khống và kiếm được hơn 1 triệu USD chỉ trong một ngày. Thành công này mang lại cho ông biệt danh “Cậu Bé Bán Khống” (Boy Plunger) và khẳng định tài năng dự đoán thị trường của ông.
Đại suy thoái 1929
Đỉnh cao sự nghiệp của Livermore đến vào năm 1929, khi ông dự đoán chính xác sự sụp đổ của thị trường chứng khoán trong cuộc Đại Suy Thoái. Ông tiếp tục bán khống và thu về 100 triệu USD – tương đương khoảng 1,5 tỷ USD ngày nay. Đây là một trong những thương vụ lớn nhất trong lịch sử tài chính, đưa ông trở thành một trong những người giàu nhất thế giới thời bấy giờ.
Di sản văn học
Livermore để lại hai tác phẩm quan trọng: Reminiscences of a Stock Operator (do Edwin Lefèvre viết dựa trên cuộc đời ông) và How to Trade in Stocks (do chính ông viết năm 1940). Cả hai cuốn sách đều trở thành tài liệu tham khảo quý giá cho các nhà giao dịch.
Triết lý đầu tư của Jesse Livermore
Jesse Livermore không dựa vào các công cụ phân tích kỹ thuật hiện đại mà sử dụng kinh nghiệm thực tiễn và khả năng quan sát thị trường. Triết lý đầu tư của ông tập trung vào sự kiên nhẫn, kỷ luật và hiểu biết sâu sắc về hành vi giá cả. Dưới đây là các khía cạnh chính trong tư duy đầu tư của ông, được giải thích chi tiết.
Phương pháp “Pivotal Point” (Điểm then chốt)
Livermore phát triển khái niệm pivotal point – các mức giá quan trọng mà tại đó cổ phiếu có xu hướng xác nhận hướng đi tiếp theo. Ông nhận thấy rằng khi giá chạm đến một mức hỗ trợ hoặc kháng cự quan trọng và có tín hiệu phá vỡ (breakout) hoặc đảo chiều, đó là thời điểm lý tưởng để hành động.
Chẳng hạn, nếu một cổ phiếu giảm từ 50 USD xuống 40 USD, sau đó tăng trở lại và quay về 40 USD với khối lượng giao dịch tăng, Livermore sẽ xem đây là pivotal point để mua hoặc bán tùy theo xu hướng tiếp theo. Phương pháp này đòi hỏi sự nhạy bén trong việc đọc biểu đồ giá và khối lượng, thay vì chỉ dựa vào cảm giác.
Kiên nhẫn chờ đợi xu hướng
Livermore tin rằng thành công trong giao dịch không nằm ở việc hành động liên tục mà ở sự kiên nhẫn chờ đợi thời điểm hoàn hảo. Ông cho rằng thị trường luôn có giai đoạn “tích lũy” trước khi bùng nổ thành xu hướng lớn.
Ví dụ, ông thường tránh giao dịch khi thị trường biến động ngẫu nhiên mà chỉ tham gia khi có dấu hiệu rõ ràng của xu hướng tăng hoặc giảm mạnh, chẳng hạn như sau một tin tức kinh tế quan trọng hoặc khi giá phá vỡ mức kháng cự với khối lượng lớn. Ông nhấn mạnh: “Ngồi yên đôi khi là chiến lược tốt nhất.”
Chiến lược bán khống khi Breakout
Livermore là bậc thầy trong việc bán khống, đặc biệt khi thị trường có dấu hiệu sụp đổ. Ông quan sát rằng khi giá cổ phiếu phá vỡ mức hỗ trợ quan trọng với khối lượng giao dịch tăng đột biến, đó là tín hiệu của một xu hướng giảm mạnh.
Ông đã áp dụng chiến lược này thành công trong khủng hoảng năm 1907 và 1929. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng bán khống đòi hỏi sự cẩn trọng cao độ vì thị trường có thể đảo chiều bất ngờ nếu không được quản lý rủi ro tốt.
Tầm quan trọng của quản lý rủi ro
Livermore nhấn mạnh rằng việc bảo toàn vốn là yếu tố sống còn trong đầu tư. Ông thường chỉ giao dịch với một phần nhỏ tài sản và luôn đặt giới hạn thua lỗ.
Ví dụ, nếu một giao dịch không đi đúng hướng, ông sẽ cắt lỗ ngay lập tức thay vì hy vọng giá quay đầu. Điều này giúp ông tránh được những tổn thất lớn trong những giai đoạn thị trường biến động mạnh.
5+ quy tắc giao dịch nổi tiếng
Livermore đã hệ thống hóa triết lý của mình thành 23 quy tắc giao dịch, được ghi lại trong How to Trade in Stocks. Dưới đây là một số quy tắc quan trọng, bao gồm các quy tắc được bổ sung:
- Thị trường không bao giờ sai: Ý kiến cá nhân phải phù hợp với hành động của thị trường.
- Không có gì mới ở Phố Wall: Các mô hình giá lặp lại vì tâm lý con người không thay đổi.
- Để lợi nhuận tự phát triển: Nếu cổ phiếu đi đúng hướng, hãy giữ lệnh thay vì chốt lời sớm.
- Tránh bình quân giá xuống: Mua thêm khi giá giảm thường làm tăng rủi ro thua lỗ.
- Chỉ giao dịch khi có cơ hội rõ ràng: Đừng hành động nếu thị trường chưa cho tín hiệu xác nhận.
- Đừng để cảm xúc chi phối: Tham lam và sợ hãi là kẻ thù lớn nhất của nhà đầu tư.
- Theo dõi cổ phiếu dẫn đầu: Tập trung vào những cổ phiếu mạnh nhất trong ngành hoặc thị trường.
- Cắt lỗ nhanh chóng: Nếu giao dịch sai, thoát lệnh ngay để bảo toàn vốn.
Bài học từ sai lầm
Livermore thừa nhận rằng những thất bại của ông đến từ việc không tuân thủ chính các quy tắc của mình. Ví dụ, ông từng để cảm xúc lấn át khi tin vào lời khuyên từ người khác thay vì hệ thống của mình hoặc giao dịch quá mức mà không quản lý rủi ro. Những bài học này được ông nhấn mạnh trong các tác phẩm, nhằm cảnh báo các nhà đầu tư về tầm quan trọng của kỷ luật.
Trên đây là những nội dung về cuộc đời, sự nghiệp và những di sản của Jesse Livermore. Mong rằng bài viết này có thể giúp bạn hiểu rõ Jesse Livermore là ai và những triết lý đầu tư quý giá của ông. Phương pháp pivotal point, kiên nhẫn, bán khống, quản lý rủi ro và kỷ luật vẫn là nguồn cảm hứng lớn cho các nhà giao dịch hiện đại. Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về thị trường tài chính, câu chuyện và tư duy của Jesse Livermore là một điểm khởi đầu không thể bỏ qua.
VNSC by Finhay 
17-03-2025 3:51:50 
