Cổ phiếu thưởng là một khái niệm quen thuộc trong thị trường chứng khoán, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ giá trị và ý nghĩa của chúng. Đây là một hình thức phân phối lợi nhuận phổ biến, thu hút sự chú ý của cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức. Vậy cổ phiếu thưởng là gì, chúng mang lại lợi ích gì và làm thế nào để nhận cổ phiếu thưởng một cách hiệu quả? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
1. Cổ phiếu thưởng là gì?
Cổ phiếu thưởng là loại cổ phiếu mà công ty phát hành thêm để thưởng cho các cổ đông hiện hữu, thường từ lợi nhuận chưa phân phối hoặc quỹ thặng dư vốn cổ phần.
Cổ phiếu thưởng không phải được mua từ thị trường mà do công ty phát hành thêm. Điều này thường xảy ra khi doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt và muốn chia sẻ lợi nhuận với cổ đông.
Về hình thức nhận, cổ đông sẽ nhận cổ phiếu thưởng miễn phí theo tỷ lệ cụ thể, ví dụ 5:1 (cứ sở hữu 5 cổ phiếu sẽ được thưởng thêm 1 cổ phiếu). Ví dụ, một công ty phát hành cổ phiếu thưởng tỷ lệ 2:1, nếu bạn đang sở hữu 1.000 cổ phiếu, bạn sẽ nhận thêm 500 cổ phiếu miễn phí.
Đây được coi như một cách tăng vốn điều lệ của công ty mà không cần huy động thêm tiền mặt từ nhà đầu tư.
2. Lợi ích của cổ phiếu thưởng đối với nhà đầu tư
Cổ phiếu thưởng mang đến nhiều lợi ích đáng kể, giúp tối ưu hóa giá trị đầu tư mà không cần chi thêm tiền mặt. Cụ thể:
- Tăng số lượng cổ phiếu sở hữu: Khi nhận cổ phiếu thưởng, bạn sẽ sở hữu thêm cổ phiếu mà không cần bỏ ra thêm bất kỳ chi phí nào. Điều này giúp bạn có thể nhận được lợi nhuận lớn hơn trong dài hạn nếu doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.
- Tăng giá trị đầu tư dài hạn: Khi công ty hoạt động tốt, giá trị cổ phiếu thưởng có thể tăng lên theo thời gian, góp phần gia tăng lợi nhuận đầu tư của bạn. Điều này đặc biệt có ý nghĩa nếu bạn đầu tư vào các doanh nghiệp có tiềm năng tăng trưởng ổn định.
- Không bị đánh thuế ngay lập tức: Khác với cổ tức tiền mặt, bạn không phải trả thuế ngay khi nhận cổ phiếu thưởng. Thuế chỉ được áp dụng khi bạn bán cổ phiếu và có lợi nhuận. Điều này giúp bạn giảm thiểu áp lực tài chính ngắn hạn và tối ưu hóa lợi nhuận dài hạn.
3. Những điều cần lưu ý khi nhận cổ phiếu thưởng
Mặc dù hấp dẫn, cổ phiếu thưởng cũng có những rủi ro và hạn chế mà nhà đầu tư cần hiểu rõ:
- Pha loãng giá trị cổ phiếu: Khi doanh nghiệp phát hành thêm cổ phiếu thưởng, tổng số lượng cổ phiếu lưu hành sẽ tăng lên nhưng giá trị vốn hoá lại không đổi. Vì lý do này mà giá trị của từng cổ phiếu trên thị trường sẽ bị suy giảm. Ví dụ, trước khi phát hành cổ phiếu thưởng, giá cổ phiếu là 50.000 VNĐ. Sau khi phát hành với tỷ lệ 10:1, giá cổ phiếu có thể giảm xuống còn 45.000 VNĐ.
- Không phải lúc nào cũng là tín hiệu tích cực: Không phải công ty nào phát hành cổ phiếu thưởng cũng có nền tảng tài chính tốt. Một số doanh nghiệp có thể sử dụng cổ phiếu thưởng để tạo cảm giác “thưởng lợi nhuận”, nhưng thực tế lại đang gặp khó khăn trong kinh doanh. Do đó, nhà đầu tư thường xuyên kiểm tra báo cáo tài chính và đánh giá sức khỏe doanh nghiệp trước khi kỳ vọng vào cổ phiếu thưởng.
- Tính thanh khoản của cổ phiếu thưởng: Các cổ phiếu thưởng thường không được giao dịch ngay lập tức mà cần thời gian để được niêm yết bổ sung. Quá trình này có thể kéo dài tới vài tháng, do đó sẽ làm giảm tính linh hoạt trong việc quản lý danh mục đầu tư.
- Chỉ là hình thức chia tách tài sản: Dù nhận thêm cổ phiếu thì tổng giá trị cổ phiếu nắm giữ của bạn cũng sẽ không thay đổi. Nhà đầu tư cần hiểu rằng cổ phiếu thưởng không tạo ra giá trị mới mà chỉ chia nhỏ giá trị hiện có.
Xem thêm: Pha loãng cổ phiếu là gì? Nguyên nhân và ảnh hưởng khi cổ phiếu bị pha loãng
4. Cách nhận cổ phiếu thưởng một cách hiệu quả
Để tối ưu lợi ích từ cổ phiếu thưởng, nhà đầu tư cần:
- Theo dõi thông báo từ công ty: Thường xuyên cập nhật các tin tức và quyết định của doanh nghiệp về việc phát hành cổ phiếu thưởng.
- Đánh giá kỹ lưỡng doanh nghiệp: Chọn đầu tư vào các công ty có nền tảng tài chính vững mạnh và tiềm năng tăng trưởng cao.
- Không bán cổ phiếu quá sớm: Đợi giá cổ phiếu ổn định sau khi bị pha loãng để tối ưu hóa lợi nhuận.
Cổ phiếu thưởng là một công cụ hấp dẫn giúp nhà đầu tư tăng giá trị danh mục mà không cần bỏ thêm tiền. Tuy nhiên, để tận dụng hiệu quả lợi ích từ cổ phiếu thưởng, bạn cần nắm rõ cơ chế, đánh giá kỹ lưỡng doanh nghiệp và có chiến lược đầu tư dài hạn.