Một tháng vừa qua là khoảng thời gian duy nhất mà cổ phiếu ngành ngân hàng dậy sóng trong suốt 1 năm trở lại đây.

Làn sóng cổ phiếu ngân hàng đang là một tâm điểm chú ý thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư trên thị trường gần đây. Tính đến đầu năm 2024, duy nhất chỉ có mã SSB có dấu hiệu giảm nhẹ, còn phần lớn các mã chứng khoán ngân hàng khác đều tăng trưởng ít nhất 5%. Cá biệt có một số mã chứng khoán như: CTG, VCB, MBB hay SHB có sự tăng trưởng hai con số. 

Đặc điểm cổ phiếu ngân hàng có quy mô vốn hóa lớn và khối lượng cổ phiếu trôi nổi trên thị trường mạnh, nên các mã chứng khoán ngành này luôn cần dòng tiền lớn để bứt phá. Vì vậy, mức tăng trên 5% của các cổ phiếu ngành ngân hàng là rất ấn tượng trong thời gian ngắn.

Theo thống kê trong vòng 1 tháng vừa qua, toàn bộ cổ phiếu ngân hàng trên thị trường đều đang trên đà tăng giá. Mức tăng trên 10% chủ yếu ở các mã: MBB, ACB, HDB, VIB, BID, CTG, TCB… Đây cũng được xem là giai đoạn hiếm hoi các cổ phiếu ngân hàng đồng loạt nổi sóng tăng giá trong thời gian qua. 

Mức tăng trưởng này của nhóm ngân hàng diễn ra trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ giải tỏa các nút thắt về tăng trưởng tín dụng hay áp lực nợ xấu cao… Thêm vào đó, định giá cổ phiếu nhóm ngành ngân hàng vẫn đang thấp so với tỷ lệ P/B của các cổ phiếu vốn hóa lớn khác trên thị trường, đều dưới mức trung bình 5 năm.

Theo SSI, nếu giả định tỷ lệ LGD (tổn thất ước tính) với các khoản nợ có vấn đề là 50%, sau khi đã sử dụng nguồn vốn dự phòng trích lập thì mức độ ảnh hưởng với chủ sở hữu sẽ ở mức 11%. Do vậy, bộ phận phân tích cho rằng định giá hiện tại vẫn đang phản ánh rủi ro tín dụng đến từ các khoản quá hạn và khoản vay tái cơ cấu (Theo thông tư số 02).

Tuy nhiên, cách định giá này theo SSI research vẫn chưa phản ánh được hết các khoản vay tái cấp vốn của chủ đầu tư BĐS được giải ngân trong năm 2023, đặc biệt tại một số ngân hàng nhất định được phân loại trong nhóm nợ xấu cấp 1.

Ngoài ra, khi xem xét đến diễn biến giá của các ngân hàng trong chu kỳ trước, SSI thấy định giá gần như không thay đổi trong quá trình xử lý nợ xấu, mà sẽ được định giá lại trong khoảng thời gian 6-12 tháng, trước khi hoàn tất quá trình xử lý nợ xấu. Trong quá trình này, ngân hàng nào có khả năng tăng vốn tốt hơn sẽ có khả năng xử lý nợ xấu tốt hơn, từ đó dành được thị phần và đạt kết quả khả quan hơn. 

Mức tăng trưởng lợi nhuận có dấu hiệu khả quan nhưng chất lượng tài sản vẫn cần chú ý.

Trong kịch bản cơ sở của SSI Research, tăng trưởng GDP có thể phục hồi ở mức 6.0-6.5%, lãi suất trung bình cả năm luôn duy trì quanh mức thấp kỷ lục trong những năm trở lại đây, đồng thời NHNN sẽ ứng phó linh hoạt trong cơ chế ghi nhận cùng trích lập dự phòng nợ xấu. Theo ước tính của bộ phận này, tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của các ngân hàng trong phạm vi nghiên cứu sẽ là 15.4%. Đây cũng là mức tăng trưởng tốt so với năm 2023 ở mức 4.6%.

Trong bối cảnh kinh tế sẽ được cải thiện hơn vào năm 2024, SSI sẽ kỳ vọng tăng trưởng tín dụng sẽ đạt mức 14%. Điều này được hỗ trợ một phần bởi lãi suất cho vay giảm xuống và dư địa tăng trưởng có thể đến từ các khối doanh nghiệp như: Khối xây dựng cơ sở hạ tầng, doanh nghiệp sản xuất và FDI, các ngành nghề được ưu tiên…

Ngoài ra, các chủ đầu tư bất động sản có nhu cầu vay để tái cấp vốn cho các lô trái phiếu đến hạn trong năm 2024 có tổng giá trị lên đến 200.000 tỷ đồng tương đương với 20% dư nợ tín dụng được đầu tư cho BĐS trong năm 2023. Đây có thể là động lực quan trọng giúp tăng trưởng tín dụng trong năm 2024, trừ khi các cơ quan thanh tra kiểm tra nghiêm ngặt các khoản cấp tín dụng chéo với bên liên quan hoặc công ty vệ tinh.

Trong năm 2024, SSI kỳ vọng lãi suất cho vay tiếp tục duy trì ở mức thấp, để hỗ trợ cho nền kinh tế tăng trưởng. Tuy nhiên, SSI vẫn cho rằng vẫn có thời điểm lãi suất cho vay sẽ nhích nhẹ, khi tín dụng tăng tốc.

Dự đoán, lãi suất huy động bình quân trong năm 2024 dự kiến sẽ không có nhiều chênh lệch với mức hiện tại. Chi phí vốn dự kiến thấp hơn, CASA cải thiện và các khoản vay được kéo dài hơn sẽ giảm bớt áp lực lên NIM của các ngân hàng. SSI cũng dự đoán NIM sẽ phục hồi 9 điểm lên mức 3,75% cho các ngân hàng trong phạm vi nghiên cứu.

Mặt khác, SSI vẫn cho rằng SSI vẫn là một năm đầy thách thức với các ngân hàng về chất lượng tài sản. Tuy vậy, xét về tình hình chung vẫn sẽ được cải thiện hơn so với năm 2023, phần lớn nhờ vào chi phí vốn đã giảm và lợi nhuận trước dự phòng được cải thiện, giúp ngân hàng tạo dư địa với bộ đệm phóng tốt hơn.