"Chúng ta không thể kỳ vọng mua đáy bán đỉnh mà thường mua vào khi thị giá qua đáy và bán khi mã đó qua đỉnh", ông Đức nêu quan điểm.
Thị trường chứng khoán Việt Nam thường xuyên có những giai đoạn biến động mạnh, đặc biệt khi những tin đồn, tin tức xấu bất ngờ xuất hiện. Theo đó, nhiều cổ phiếu bị bán ra với số lượng lớn, thị giá nhanh chóng sụt giảm.
Việc giá cổ phiếu giảm nhanh đôi khi làm nhà đầu tư cảm thấy bối rối, nhưng đây cũng mở ra cơ hội đầu tư mới.
Vậy, việc đầu tư vào những cổ phiếu đang "xuống dốc" có phải là một lựa chọn đúng đắn?. Tại chương trình “Việt Nam và các chỉ số: Tài chính Thịnh vượng”, ông Nguyễn Việt Đức, Giám đốc Kinh doanh Số, Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) đã có chia sẻ về vấn đề này.
Vị chuyên gia cho biết: "Thực ra, tôi không bắt đáy bao giờ". Tuy nhiên, việc bị bán tháo một phần tới từ tin tức, trong khi nền tảng cơ bản của cổ phiếu vẫn rất tốt.
Dù vậy, quan điểm của ông Đức là hạn chế mua những cổ phiếu đã giảm về dưới đường MA20, bởi khi đã giảm do thông tin tiêu cực, câu chuyện "bé xé thành to", có thể tạo tâm lý sợ hãi trên thị trường.
Điều này cũng cho thấy một vấn đề là tâm lý của nhà đầu tư sẽ thay đổi rất nhanh, việc yêu hay ghét một cổ phiếu đảo chiều chỉ trong vài tháng. Cuối năm trước, có thể cổ phiếu đó là mã được nhiều người yêu thích, ghi nhận nhịp tăng mạnh nhưng nay có thể bị bán tháo, đảo chiều giảm.
"Với những mã Bluechips, tôi cho rằng mức chiết khấu 15-20% là mức giá phù hợp để xem xét quyết định "bắt đáy". Dù vậy, nếu bạn hướng tới câu chuyện an toàn thì có thể xem xét mua ở những điểm đảo chiều. Chúng ta không thể kỳ vọng mua đáy bán đỉnh mà thường mua vào khi thị giá qua đáy và bán khi mã đó qua đỉnh", ông Đức nêu quan điểm.
Gần đây, thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng khi khối ngoại bán ròng mạnh hơn. Giai đoạn đầu năm, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng đâu đó cỡ 100-200 tỷ đồng mỗi phiên, nhưng gần đây quy mô bán ròng tăng lên 600-800 tỷ đồng. Phản ứng tăng bán ròng này có thể xuất phát từ yếu tố tỷ giá và câu chuyện thuế quan.
Nếu so với dòng tiền khối ngoại, dòng tiền tổ chức, đặc biệt là quỹ đầu tư, đang ít được sự quan tâm hơn. Trong một tháng vừa qua, tỷ trọng tiền mặt của các quỹ đầu tư đang tăng lên, điều này cho thấy sự phòng ngừa rủi ro của thị trường.
Thực ra, câu chuyện được quan tâm nhất lúc này vẫn là ẩn số tradewar, thuế quan của chính quyền Tổng thống Trump. Khi câu chyện này rõ ràng hơn, mọi thứ sẽ đơn giản.
Theo chuyên gia VPBankS, thị trường chứng khoán ghét sự thiếu thông tin, các yếu tố không chắc chắn. Khi thông tin được đưa ra thì nhà đầu tư nước ngoài có khả năng dừng bán, các quỹ đầu tư trong nước cũng mua vào mạnh hơn.
"Các quỹ đầu tư thường có trường phái dài hạn tốt, nhưng ngắn hạn lại chưa phù hợp"
Liên quan tới vấn đề, các quỹ đầu tư chứng khoán Việt Nam khá tốt, mức sinh lời cao nhưng tiền vào các quỹ này còn nhỏ bé so với quy mô chung.
Theo quan điểm của chuyên gia, nguyên nhân chính là nhà đầu tư Việt Nam vẫn thích tự kiểm soát dòng tiền của mình, muốn tự giao dịch. Việc giao tiền chỉ dành cho dòng tiền dài hạn.
Vấn đề thứ hai là tỷ trọng của các quỹ trong 1 năm gần đây là tốt, nhưng nếu nhìn dài hơn, như 3 năm thì con số không quá hấp dẫn. Sự ổn định chưa thực sự chắc chắn. Bản thân các quỹ có thể có một số năm đột biến, thành công, nhưng những năm khác lại bình thường. Từ đầu năm trở lại đây là một ví dụ, nhiều quỹ không kịp cơ cấu cổ phiếu FPT, không giữ nhóm Vingroup thì tỷ suất chỉ ở mức khiêm tốn.
Nhưng nếu xét chu kỳ 5 năm, mức sinh lời của các quỹ ấn tượng hơn. Như 5 năm gần đây thì tỷ suất sinh lời các quỹ ở mức 10,3%/năm, cao hơn VN-Index (5,7%/năm) và gửi tiết kiệm (6%/năm). Như vậy, với tầm nhìn 5 năm, việc đầu tư quỹ sẽ mang lại lợi suất tích cực. Nhưng có lẽ chỉ ít nhà đầu tư có tầm nhìn xa như vậy, đa phần vẫn mong muốn có công cụ sinh lời nhanh hơn.
Thực ra năm nào thị trường cũng có đợt giảm sâu. Trong bối cảnh thị trường điều chỉnh, các quỹ lại thường ít cơ cấu danh mục, nên nhiều nhà đầu tư càng suy nghĩ hơn. Ông Đức cho rằng các quỹ có trường phái dài hạn tốt, nhưng ngắn hạn lại chưa phù hợp. Phần lớn các quỹ hiện giờ cũng giữ tỷ trọng tiền mặt tối đa 20%, đây là con số phù hợp cho dài hạn nhưng ngắn hạn lại là câu chuyện khác.
Làm cách nào chọn quỹ đầu tư tốt?
Theo quan sát của ông Đức, đa số các quỹ thường đi theo một chủ đề đầu tư riêng, họ ít khi đi lệch ra khỏi chủ đề này.
Do đó, nếu nhà đầu tư muốn thắng thị trường bằng việc đầu tư quỹ phải làm được hai việc. Đầu tiên là nhà đầu tư cần phải chọn ra chủ đề đầu tư của mình. Như năm ngoái là chủ đề công nghệ, còn từ đầu năm nay là một số mã trụ khác như nhóm Vingroup, cổ phiếu ngân hàng.
Các quỹ sẽ không thay đổi phong cách đầu tư, chính nhà đầu tư phải chọn ra chủ đề đầu tư phù hợp. Thứ hai, nhà đầu tư có thể chọn ra những quỹ có sự linh động hơn, để tận dụng được những thay đổi thị trường trong ngắn hạn.
"Chúng ta hay bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, ai cũng vậy thôi. Khi sợ chúng ta thường bán hết, còn khi thích thường mua hết danh mục ngay lập tức", chuyên gia chia sẻ.
Để tránh những quyết định cảm xúc, VPBankS có "ba lớp quyết định" khác nhau, một đơn vị đề xuất, một đơn vị đánh giá và một đơn vị quyết định đề xuất. Quy trình này có sự khách quan hơn, nên hiệu suất tốt hơn trong dài hạn.