Cash flow là gì? Làm sao để quản lý dòng tiền doanh nghiệp hiệu quả?

Cash flow là một thuật ngữ được sử dụng trong đầu tư, giúp xác định chiến lược phù hợp, mang lại lợi nhuận cho người chơi. Vậy, cash flow là gì? Giải pháp nào để quản lý dòng tiền hiệu quả để đầu tư sinh lời? Hãy cùng VNSC tìm hiểu về Cash flow và cách quản lý tiêu chí này hiệu quả.

Cash flow là gì?

Cash flow (hay dòng tiền) là thuật ngữ mô tả sự chuyển động của dòng tiền hoặc các khoản tương đương với tiền mặt trong doanh nghiệp, tổ chức, tài chính cá nhân. Dòng tiền quan trọng cần được duy trì ổn định để hoạt động kinh doanh diễn ra thuận lợi.

Cash flow được xem là chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả tài chính, khả năng vận hành của doanh nghiệp có hiệu quả hay không. Dòng tiền sẽ có giá trị âm hoặc dương với ý nghĩa khác nhau. Trường hợp dòng tiền âm cho thấy doanh nghiệp đang làm ăn thua lỗ, lượng tiền rút ra nhiều hơn dòng tiền chuyển vào. Với dòng tiền dương, điều này có nghĩa là dòng tiền chuyển vào lớn hơn dòng ra và công ty đang làm ăn có lãi.

• Dòng tiền vào của một dự án bao gồm các yếu tố sau: Tiền thu được từ hoạt động sản xuất kinh doanh, các khoản thu, cổ tức tiền mặt, lợi tức tiền mặt.
• Dòng tiền ra sẽ là chi phí đầu tư của doanh nghiệp vào công ty hoặc một dự án.

Phân loại các kiểu dòng tiền trong thực tế

Trong thực tế, dòng tiền được phân thành nhiều loại với đặc trưng và ý nghĩa khác nhau. Dưới đây là một số kiểu dòng tiền trong thực tế mà nhà đầu tư cần hiểu rõ:

• Dòng tiền thuần là giá trị chênh lệch giữa dòng tiền vào và dòng tiền ra của doanh nghiệp trong 1 khoảng thời gian nhất định. Đây là dòng tiền đảm bảo nhu cầu phân bổ đầu tư hiệu quả, với các mục đích và chiến lược đã đề ra. Dòng tiền thuần được thể hiện trên báo cáo tài chính doanh nghiệp, được xác định bằng tổng tiền mặt trừ đi tổng nợ phải trả.
• Dòng tiền chiết khấu – Discount Cash Flow (DCF) là phương pháp định giá một khoản đầu tư của doanh nghiệp dựa vào dòng tiền tương lai của nó. Giá trị dòng tiền chiết khấu xác định giá trị của doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại, dựa trên việc định giá công ty đó sẽ tạo ra bao nhiêu giá trị trong tương lai. Trong đầu tư chứng khoán, giá trị dòng tiền chiết khấu được dùng rộng rãi để phân tích một mã chứng khoán bằng việc sử dụng khái niệm về giá trị thời gian của dòng tiền.
• Dòng tiền tự do – Free Cash Flow (FCF) là thước đo và đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong việc tạo ra tiền mặt. Giá trị dòng tiền tự do được xác định bằng chênh lệch dòng tiền của hoạt động kinh doanh trừ đi chi phí đầu tư.
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ – Cash Flow Statement (SFS) là một trong 5 loại báo cáo tài chính mà kế toán viên sử dụng để kiểm soát tiền tệ trong doanh nghiệp. Nội dung báo cáo lưu chuyển tiền tệ mô tả những thay đổi trong tiền và những khoản thu chi tương đương với tiền, giúp công ty đo lường hiệu quả quản lý tài chính, khả năng tạo ra tiền mặt.

Cách phân tích dòng tiền cash flow

Để hiểu rõ hơn về dòng tiền, nhà đầu tư cần phân tích rõ hơn về các yếu tố liên quan. Cụ thể. các yếu tố sau của dòng tiền cho thấy khả năng quản lý tài chính của doanh nghiệp:

Phân tích dòng tiền vào doanh nghiệp như thế nào?

Đây là dòng tiền từ các hoạt động kinh doanh, đầu tư, hoạt động tài chính doanh nghiệp. Yếu tố này cho thấy khả năng tạo tiền mặt của công ty, thông qua việc phân tích quy mô, tốc độ, cơ cấu hay xu hướng biến động của dòng tiền vào. Yếu tố nào có quy mô lớn và chiếm tỷ trọng cao thì khả năng tạo dòng tiền vào của chúng càng lớn và ngược lại.

Cách xác định tỷ trọng dòng tiền vào của các yếu tố sẽ dựa trên công thức:

Tỷ trọng dòng vào của các hoạt động = (giá trị dòng tiền vào của hoạt động/ tổng số dòng tiền vào)*100%

Dựa trên tỷ trọng và quy mô, phân tích giá trị dòng tiền và đánh giá khả năng tạo ra tiền mặt của doanh nghiệp qua các hoạt động. Cụ thể như:

• Tỷ trọng dòng vào hoạt động kinh doanh cao cho thấy doanh nghiệp đang làm ăn có lãi, khả năng sinh lời các dự án tố.
• Tỷ trọng dòng vào hoạt động đầu tư cao cho thấy doanh nghiệp đang có dấu hiệu khả quan ở các hạng mục đầu tư, sinh lời. Tuy nhiên cần đi sâu vào từng hạng mục để đánh giá mức độ khả quan của hoạt động đầu tư.
• Tỷ trọng dòng vào hoạt động tài chính cao cho thấy doanh nghiệp đang huy động tiền gửi ở bên ngoài nhiều hơn, tập trung từ các nguồn: Trái phiếu, vay ngắn hạn, vay dài hạn…

Phân tích dòng tiền ra của doanh nghiệp như thế nào?

Việc phân tích dòng tiền ra sẽ cho thấy tình hình sử dụng tiền của doanh nghiệp về cả quy mô, cơ cấu, xu hướng sử dụng và tốc độ. Khi dòng tiền ra của một hoạt động nào đó trong kỳ càng lớn thì mức độ sử dụng tiền của hoạt động đó càng cao.

Công thức xác định tỷ trọng sử dụng dòng tiền của doanh nghiệp cho các hoạt động sẽ như sau:

Tỷ trọng sử dụng dòng tiền = (Giá trị sử dụng dòng tiền của hoạt động/ Tổng giá trị dòng tiền ra của doanh nghiệp)*100%

Trường hợp, tỷ trọng dòng tiền sử dụng cho kinh doanh cao, cho thấy doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh ổn định, khả năng thanh toán cao.

Trường hợp tỷ trọng dòng tiền sử dụng cho đầu tư cao chứng tỏ doanh nghiệp đang tăng trưởng đầu tư cho chứng khoán, góp vốn vào đơn vị khác…

Trường hợp tỷ trọng tiền ra tập trung vào hoạt động tài chính chi trả vốn góp, nợ gốc, cho thấy doanh nghiệp làm ăn không thuận lợi, phải thu hẹp quy mô.

Lưu ý để quản lý dòng tiền hiệu quả?

Vậy, làm thế nào để quản lý dòng tiền doanh nghiệp hiệu quả? Đây là vấn đề không hề đơn giản mà các doanh nghiệp, tổ chức hay cá nhân cần thực hiện để gia tăng hiệu quả, tối ưu chi phí, tạo ra thu nhập. Một số lưu ý khi quản lý dòng tiền trong doanh mang lại kết quả tích cực:

Quản lý tiền mặt rõ ràng, chi tiết

Trong kinh doanh, kế toán viên, người quản lý cần thực hiện nhiều hơn việc giám sát dòng vào và dòng ra của tiền mà cần thực hiện quản lý tiền mặt thành từng nhóm khác nhau. Để quản lý dòng tiền hiệu quả, cần phân biệt rõ ràng các khoản chi tiêu, mục đích sử dụng, dòng tiền vào từ đâu cần được ghi chép chi tiết, liên tục. Việc ghi chép và quản lý chi tiết sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính ổn định trong kinh doanh và tính toán lỗ lãi hay nắm được lỗ hổng trong quản lý sử dụng tài chính.

Có kế hoạch thu chi tiền cụ thể theo thời gian

Việc lên kế hoạch thu chi tiền cụ thể theo thời gian bằng bảng excel sẽ giúp các khoản rõ ràng rành mạch và được sử dụng hiệu quả hơn. Bảng chi tiêu quản lý cần thiết lập đầy đủ mốc thời gian, khoản chi tiêu, giúp các khoản tiền được sử dụng đúng và đủ, không ảnh hưởng đến khoản ngân sách khác. 

Nhà quản lý, kế toán viên cần lập kế hoạch chi tiết cho dòng tiền để quản lý các yếu tố tối ưu nhất.

Xây dựng quỹ dự trù cho cho chi phí phát sinh

Trong kinh doanh, việc quản lý dòng tiền cần thực hiện quỹ dự trù cho các khoản phát sinh từ rủi ro không lường trước. Quỹ dự phòng này sẽ giảm thiểu ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh khi có biến động bất thường.

Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ cash flow là gì, ý nghĩa của dòng tiền, các loại dòng tiền và vai trò của chúng để đánh giá hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trong đầu tư chứng khoán, dòng tiền là một tiêu chí quan trọng giúp bạn đánh giá về mã chứng khoán đó có thực sự hấp dẫn và có tiềm năng đầu tư hay không. Hy vọng bạn đọc sẽ hiểu và sử dụng các chỉ số liên quan đến dòng tiền để phân tích và lựa chọn phương án đầu tư chứng khoán phù hợp.