Hướng dẫn cách tính thuế thu nhập cá nhân mới đơn giản nhất từ tiền lương, tiền công

Thuế thu nhập cá nhân là một đề tài mà hầu hết người đi làm đều cần quan tâm. Nắm được cách tính thuế thu nhập cá nhân chính xác và đơn giản sẽ giúp bạn biết được mức tiền cần nộp để từ đó hiểu hơn về thu nhập của mình. Tham khảo ngay cách tính thuế TNCN online nhanh chóng và những lưu ý về các khoản giảm trừ khi nộp thuế trong bài viết dưới đây.

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là gì?

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là khoản tiền phải nộp cho cơ quan Thuế vào ngân sách nhà nước từ tiền lương và những nguồn thu nhập khác sau khi đã được giảm trừ theo đúng quy định. Hiện nay thuế TNCN chỉ áp dụng cho những người có mức thu nhập trong quy định cần đóng thuế. 

Nộp thuế TNCN là một trong những nguồn thu ngân sách quan trọng, là nghĩa vụ và quyền lợi mỗi công dân cần thực hiện nhằm góp phần vào sự phát triển đất nước. Thuế thu nhập cá nhân được xây dựng theo nguyên tắc công bằng và theo từng mức nộp được quy định rõ trong luật.

Đối tượng áp dụng thuế TNCN

Theo điều 2 luật thuế TNCN sửa đổi năm 2012, có 2 nhóm đối tượng chính về nộp thuế:

Cá nhân cư trú

Là những cá nhân có nơi ở, nhà thuê thường xuyên đang sinh sống tại Việt Nam theo quy định pháp luật. Thời hạn của hợp đồng thuê nhà phải từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế. Đối với cá nhân có nơi ở phải có mặt tại Việt Nam ít nhất 183 ngày trở lên trong năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục từ ngày đầu tiên ở Việt Nam. Ngày đến và ngày đi được tính gộp chung là 1 ngày.

02 trường hợp áp dụng để xác định cách tính thuế thu nhập cá nhân cư trú là:

– Cá nhân đã ký kết hợp đồng lao động có thời gian từ 03 tháng trở lên.

– Cá nhân ký hợp đồng lao động thời gian ít hơn 03 tháng hoặc không ký HĐ lao động.

Cá nhân không cư trú

Là những người không đáp ứng được các quy định về cá nhân cư trú thì được xếp vào nhóm không cư trú. Thông thường nhóm này bao gồm những người nước ngoài đang làm việc tại Việt Nam.

Căn cứ pháp lý

Căn cứ về mức tính thuế thu nhập cá nhân theo các văn bản pháp luật đã được Nhà nước ban hành như sau:

– Luật Thuế TNCN ban hành năm 2007

– Bộ luật sửa đổi, bổ sung Luật thuế TNCN năm 2012

– Dựa theo quy định trong thông tư 111/2013/TT-BTC

– Căn cứ vào nghị quyết 954/2020/UBTVQH14

Cách tính thuế TNCN chính xác theo quy định mới nhất

Trước khi tìm hiểu về cách tính thuế TNCN chính xác nhất, người nộp thuế cần xác định bản thân thuộc trường hợp cư trú hay không cư trú. Nguyên nhân là công thức tính thuế TNCN của 2 nhóm đối tượng này khác nhau. Cụ thể như sau:

Tính thuế TNCN đối với cá nhân cư trú

Trường hợp 1: Cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động trên 03 tháng và có thu nhập ở mức chịu thuế TNCN từ tiền lương, tiền công.

Những công thức tính thuế TNCN như sau:

(1) Thuế TNCN cần nộp = Thu nhập tính thuế * Mức thuế suất

(2) Thu nhập tính thuế = Mức thu nhập phải nộp thuế – những khoản được giảm trừ.

(3) Thu nhập phải nộp thuế = Tổng tiền lương nhận được – Các khoản được miễn thuế.

Bạn cần biết mức nộp thuế chỉ cần áp dụng theo các công thức ở trên, các bước cụ thể hơn gồm:

Bước 1: Tính tổng của các khoản thu nhập bao gồm cả tiền lương, tiền công bạn nhận được.

Bước 2: Liệt kê các khoản đáp ứng theo quy định được miễn thuế, đó là:

– Khoản được trả làm thêm giờ, làm việc ngoài giờ được trả cao hơn so với giờ hành chính.

– Thu nhập của thuyền viên Việt Nam làm việc cho hãng tàu nước ngoài hoặc hãng Việt Nam vận chuyển quốc tế.

Bước 3: Tính mức thu nhập phải chịu thuế TNCN áp dụng theo công thức (3).

Bước 4: Tính đến những khoản giảm trừ, gồm:

– Giảm trừ gia cảnh với bản thân người cần nộp thuế TNCN là 132 triệu đồng/năm tương đương với mức 11 triệu/ tháng, với người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.

– Giảm trừ với những khoản đóng cho bảo hiểm, khoản thiện nguyện, khuyến học, quỹ hưu trí tự nguyện.

Bước 5: Tính toán mức thu nhập tính thuế theo công thức (2).

Bạn có thể áp dụng dựa theo bảng biểu thuế lũy tiến từng phần trong quy định tại Điều 22, Luật Thuế TNCN năm 2007 như sau:

Bạn dựa trên thu nhập tính thuế tính theo kỳ tháng/năm để xác định mức thuế tương ứng. Áp dụng theo công thức (1) sẽ biết thuế TNCN cần nộp. 

Hiện có 2 phương pháp phổ biến để tính là phương pháp lũy tiến theo bảng trên, tính từng bậc rồi sau đó cộng tổng. Phương pháp thứ 2 rút gọn đơn giản thì áp dụng theo bảng dưới đây:

Trường hợp 2: Cá nhân cư trú không có hợp đồng lao động hoặc thời hạn hợp đồng dưới 03 tháng.

Theo quy định tại Điểm i khoản 1 Điều 25 của Thông tư 111/2013/TT-BTC có nêu rõ về trường hợp này. Mức tổng thu nhập từ 02 triệu VND/lần trả thì cần khấu trừ thuế theo mốc 10% thu nhập, trừ thuế trước khi trả tiền công. Người lao động chỉ được loại trừ khi đủ điều kiện làm cam kết theo Mẫu 08/CK-TNCN.

Công thức tính thuế TNCN cần nộp là:

Thuế TNCN phải nộp = 10% * Tổng thu nhập trước khi được trả

Mức tính thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân không cư trú

Với những cá nhân không cư trú sẽ không được giảm trừ gia cảnh nên chỉ cần mức thu nhập chịu thuế >0 thì sẽ phải nộp thuế TNCN với mức 20% của thu nhập chịu thuế. Các khoản khác được giảm trừ bao gồm đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện, khuyến học, đóng góp thiện nguyện. 

Theo Khoản 1 Điều 18 của Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định về số thuế TNCN cần nộp với cá nhân không cư trú theo công thức sau:

Thuế TNCN phải nộp = 20% * Mức  thu nhập chịu thuế

Trong đó, mức thu nhập chịu thuế bằng tổng của số tiền lương và các khoản thu nhập khác mà cá nhân thực nhận trong kỳ tính thuế. Khoản tổng này được xác định như thu nhập chịu thuế.

Hướng dẫn tính thuế TNCN online

Nếu bạn chưa hiểu rõ công thức tính thuế TNCN như trên hay không thông thạo công thức tính thuế thu nhập cá nhân excel nhiều số liệu thì có thể tham khảo trên các trang online. Dưới đây là 2 trang web uy tín để bạn có thể tính thuế TNCN trực tiếp.

Các bước tính thuế TNCN online tại luatvietnam

Bước 1: Bạn truy cập vào trang web, chọn phần tính thuế TNCN của LuatVietNam 

Bước 2: Nhập tổng các khoản thu nhập (phần bắt buộc). Ví dụ trong ảnh là 20 triệu VNĐ mỗi tháng (2)

Bước 3: Điền số lượng người phụ thuộc. Ví dụ số người là 2 (3)

Bước 4: Hệ thống tính toán và hiển thị kết quả thuế TNCN phải nộp. Theo ảnh là 10.000 VNĐ (4)

Lưu ý:

• Tổng thu nhập gồm lương tháng sau khi trừ bảo hiểm + thưởng.
• Áp dụng với tổng các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công.

Cách tính thuế thu nhập cá nhân theo hệ thống trên như sau:

• Giảm trừ của bản thân người nộp: 11 triệu VNĐ

• Giảm trừ từ số người  phụ thuộc: 2*4,4 triệu VNĐ = 8,8 triệu VNĐ
• Thu nhập chịu thuế: 20 triệu VNĐ – 11 triệu VNĐ – 8,8 triệu VNĐ = 200 nghìn VNĐ.

Như vậy, thuế TNCN tính theo bậc 1 – thu nhập đến 05 triệu đồng, thuế suất mức 5%: 200.000 *5% = 10.000 VNĐ.

Xác định thuế TNCN trên Thuvienphapluat

Bước 1: Vào theo hướng dẫn tính thuế thu nhập cá nhân online nhanh chóng qua tiện ích sau: https://thuvienphapluat.vn/tien-ich/tinh-thue-thu-nhap-ca-nhan.html (1)

Bước 2: Điền tổng thu nhập của tháng, thông thường là tiền lương trên hợp đồng lao động. Ví dụ trong ảnh là 20 triệu VNĐ một tháng (2)

Bước 3: Điền số lương đóng bảo hiểm, nếu bạn không tự đóng thì mục này = 0 (3)

Bước 4: Điền số lượng người phụ thuộc. Ví dụ ở ảnh minh họa là 2 người (4)

Bước 5: Hệ thống trả về số thuế TNCN cần nộp theo thông tin đã nhập (5)

Lưu ý: 

• Thu nhập ghi trong mục (2) của hệ thống này dựa theo tổng thu nhập chịu thuế quy định ở Điều 10 và Điều 11 của Luật thuế TNCN sau khi đã tính các khoản giảm trừ. 
• Mức tiền lương tháng thấp nhất đóng BHXH không được ít hơn mức tối thiểu vùng tại thời điểm đóng với người lao động trong môi trường làm việc bình thường.

Cách tính thuế TNCN trên tiện ích của thuvienphapluat như sau:

• Các mức đóng: BHXH (8%), BHYT (1,5%), BHTN (1%)
• Bảo hiểm bắt buộc: 0*8% + 0*1,5% + 0*1% = 0đ
• Giảm trừ của bản thân: 11 triệu VNĐ
• Giảm trừ của người phụ thuộc: 2*4,4 triệu VNĐ = 8,8 triệu VNĐ
• Mức thu nhập tính thuế: = 20 triệu VNĐ – 0 – 11 triệu VNĐ – 8,8 triệu VNĐ 200 nghìn VNĐ.

Do vậy, mức thuế áp dụng theo bậc 1 là 5% của mức thu nhập tính thuế = 200.000 *5% = 10.000 VNĐ.

Lưu ý về các khoản giảm trừ khi tính thu nhập tính thuế TNCN

Khi tìm hiểu về cách tính thuế TNCN, bạn cần lưu ý đến thu nhập chịu thuế. Khoản này sẽ không bao gồm tiền ăn uống giữa ca làm việc, phụ cấp trang phục, thiết bị lao động, phí công tác, tiền làm thêm ngoài giờ hành chính và các phần giảm trừ thuế TNCN.

Những khoản được giảm trừ thuế TNCN theo quy định gồm:

• Giảm trừ gia cảnh: Số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế của cá nhân cư trú trước khi tính thuế. Theo quy định tại Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14 mức giảm trừ gia cảnh gồm: người nộp thuế là 11 triệu/tháng (132 triệu/năm), giảm trừ với người phụ thuộc là 4,4 triệu/người/tháng.
• Khoản đóng cho BHXH bắt buộc gồm BHXH, BHYT, BHTN và bảo hiểm dành riêng cho một số ngành nghề đặc biệt. 
• Những khoản cá nhân đóng góp cho các quỹ tự nguyện như hưu trí, khuyến học, chương trình thiện nguyện. Mức giảm trừ lớn nhất không được vượt quá thu nhập tính thuế và có đầy đủ giấy tờ chứng minh.

Điều kiện để tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc khi tính thuế TNCN yêu cầu người nộp có mã số thuế theo quy định. Đồng thời, người nộp thuế cần có hồ sơ chứng minh người phụ thuộc đủ điều kiện giảm trừ.

Bài viết trên đã cung cấp đầy đủ thông tin về cách tính thuế thu nhập cá nhân cho bạn đọc tham khảo. Bên cạnh đó, những công thức tính thuế TNCN và các tính thuế online chính xác cũng được giải đáp chi tiết. Mong rằng những thông tin này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thuế TNCN.