Lương gross là gì? Cách tính chi tiết và những lưu ý cho người lao động về lương gross

Hiện nay, có không ít doanh nghiệp thỏa thuận tiền lương với người lao động theo cách tính lương gross. Đối với sinh viên mới ra trường, sự nhầm lẫn giữa lương gross và lương net đôi khi gây ra nhiều hiểu lầm trong quá trình làm việc. Vậy hãy cùng VNSC tìm hiểu chính xác lương gross là gì, người nhận lương gross cần lưu ý gì để không bị thiệt trong bài viết sau đây.

Lương gross là gì?

Lương gross là một thuật ngữ trong lĩnh vực hành chính – nhân sự, thường được sử dụng để chỉ tổng số tiền mà một người lao động nhận được trước khi trừ các khoản thuế và khoản khấu trừ khác. 

Các khoản khấu trừ bắt buộc thông thường bao gồm:

• Thuế thu nhập cá nhân: Là số tiền phải nộp cho nhà nước dựa trên mức lương mà người lao động nhận được. Thuế thu nhập cá nhân được tính theo mức thu nhập và quy định của pháp luật thuế hiện hành.
• Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế: Là các khoản đóng bảo hiểm theo quy định của pháp luật lao động Việt Nam.
• Các khoản giảm trừ khác có thể bao gồm khoản đóng bảo hiểm bổ sung, khoản trích vào quỹ tiết kiệm, trợ cấp, hay các khoản giảm trừ khác theo quy định của công ty hoặc do thỏa thuận trong hợp đồng lao động.

Khi doanh nghiệp chi trả lương cho người lao động là lương gross, bạn cần tính toán số tiền mà bạn sẽ nhận được trước khi trừ các khoản khấu trừ và giảm trừ để đảm bảo bản thân nhận được đúng số tiền đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động.

Cách tính lương gross sang net 

Để tính lương net (hay còn gọi là lương ròng) từ lương gross, bạn cần thực hiện những bước sau đây:

Xác định các khoản khấu trừ bắt buộc:

• Tính toán số tiền thuế thu nhập cá nhân dựa trên mức lương gross. Việc này sẽ phụ thuộc vào quy định và bảng thuế thu nhập cá nhân hiện hành tại Việt Nam. 
• Tính toán các khoản đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế dựa. Căn cứ theo quy định trong Quyết định 595/QĐ-BHXH tỷ lệ trích tiền lương đóng bảo hiểm của người lao động Việt Nam năm 2022 lần lượt là BHXH (8%), BHTN (1%), BHYT (1.5%).

Tính toán tổng số tiền các khoản khấu trừ:

• Tổng số tiền khấu trừ bao gồm thuế thu nhập cá nhân và các khoản đóng bảo hiểm xã hội cùng bảo hiểm y tế.

Trừ tổng số tiền khấu trừ từ lương gross:

• Lương net sẽ là số tiền còn lại sau khi trừ tổng số tiền khấu trừ nói trên.

Công thức tính lương net từ lương gross có thể được biểu diễn như sau:

Lương Net = Lương Gross – Tổng số tiền khấu trừ (Thuế thu nhập cá nhân + Đóng bảo hiểm xã hội + Đóng bảo hiểm y tế + Các khoản giảm trừ khác)

Lưu ý rằng các khoản giảm trừ khác cũng có thể ảnh hưởng đến lương net, tùy thuộc vào quy định và thỏa thuận trong hợp đồng lao động.

Ví dụ: Trên hợp đồng lao động ghi trả lương gross cho người lao động là 10 triệu/tháng. Vậy bạn phải trích đóng 10,5% trong quỹ lương nhận được cho BHXH, BHYT, BHTN; (cụ thể 8% BHXH; 1,5% BHYT; 1% BHTN) theo quy định của nhà nước, suy ra số tiền thực nhận mỗi tháng là:

10.000.000 – 10.000.000*10.5% = 8.950.000

Điều này tương đương với mức lương net là 8.950.000 ghi trên hợp đồng.

Khi thương lượng, lương net và lương gross nên chọn cái nào?

Giữa lương net và lương gross, không có câu trả lời duy nhất cho việc nên chọn cái nào, mà phụ thuộc vào từng tình huống, yêu cầu cụ thể của người lao động và công ty.

Phương án phù hợp nhất là bạn nên nắm rõ được cả hai loại lương này. Nhìn chung, việc thương lượng lương net sẽ giúp bạn nắm rõ được thu nhập của bản thân, qua đó tính toán đưa ra được những kế hoạch chi tiêu và tiết kiệm cụ thể. Tuy nhiên, việc chỉ chú trọng vào lương thực nhận có thể khiến bạn không nắm rõ được các khoản khấu trừ của bản thân, ví dụ như mức đóng bảo hiểm của doanh nghiệp. Do đó, trong trường hợp thương lượng lương net, bạn nên hỏi rõ lương gross tương ứng là bao nhiêu, cũng như các khoản khấu trừ tương ứng.

Người lao động nhận lương gross cần chú ý gì?

Khi người lao động nhận lương gross, họ cần chú ý đến một số điểm quan trọng sau đây để hiểu rõ và quản lý tài chính cá nhân một cách hợp lý:

• Hiểu rõ số tiền lương gross: Người lao động cần biết chính xác số tiền lương gross họ nhận được trước khi trừ bất kỳ khoản khấu trừ nào, bao gồm cả thuế thu nhập cá nhân và các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Điều này giúp tính toán và quản lý tài chính cá nhân một cách chính xác.
• Tính toán và dự trù chi tiêu: Khi nhận lương gross, người lao động cần tính toán chi tiêu dựa trên mức lương gross, nhưng phải lưu ý rằng số tiền thực sự họ nhận được (lương net) sẽ thấp hơn do các khoản khấu trừ bắt buộc. Bạn cần điều chỉnh kế hoạch tài chính cá nhân để phù hợp với mức lương thực tế.
• Chủ động liên hệ với phòng nhân sự hoặc kế toán: Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc không rõ về việc tính toán lương gross, các khoản khấu trừ, người lao động nên chủ động liên hệ với phòng nhân sự hoặc kế toán của công ty để được giải đáp và giúp đỡ.
• Quản lý tài chính cá nhân: Nhận lương gross yêu cầu người lao động phải tự quản lý tài chính cá nhân một cách tỉ mỉ và thận trọng. Bạn cần theo dõi và lưu trữ các hóa đơn, giấy tờ liên quan đến thuế và bảo hiểm, lên kế hoạch chi tiêu một cách hợp lý để tránh tình trạng không đủ tiền trong cuộc sống hàng ngày.
• Đồng thuận trong hợp đồng lao động: Trong hợp đồng lao động, người lao động nên xác định rõ liệu mức lương được thỏa thuận là lương gross hay lương net. Điều này giúp tránh hiểu lầm và xung đột về vấn đề lương trong tương lai.

Tóm lại, khi nhận lương gross, người lao động cần hiểu rõ các khoản khấu trừ bắt buộc và quản lý tài chính cá nhân một cách hợp lý để đảm bảo sự ổn định, tiết kiệm trong quản lý tài chính cá nhân.

Một số câu hỏi về lương gross

Sau đây là những câu hỏi phổ biến về lương gross:

Lương Gross bao gồm những gì?

Lương gross thường sẽ bao gồm các khoản sau đây:

• Lương cơ bản
• Khoản trợ cấp, phụ cấp
• Tiền thưởng, tiền hoa hồng,…

Lưu ý, số tiền trên chưa trừ tiền đóng các loại bảo hiểm bắt buộc và tiền thuế thu nhập cá nhân của người lao động.

Lương gross được định nghĩa là tổng số thu nhập mỗi tháng của người lao động, gồm cả lương cơ bản và các khoản trợ cấp, phụ cấp, hoa hồng… và chưa trừ các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc, nộp thuế thu nhập cá nhân. Vậy, lương gross mà doanh nghiệp trả cho người lao động đã bao gồm các khoản phụ cấp theo hợp đồng lao động và quy chế của công ty.

Tính thuế thu nhập cá nhân dựa trên lương gross như thế nào? 

Trong quy định của Khoản 2, Điều 3, Luật Thuế thu nhập cá nhân, tiền lương, tiền công cùng các khoản có tính chất tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp, trợ cấp được tính là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của người lao động.

Tuy nhiên, không phải tất cả người lao động đều phải đóng thuế TNCN mà có quy định áp dụng cụ thể theo công thức tính sau: 

Thuế TNCN = (Tổng thu nhập – Các khoản được miễn – Khoản giảm trừ)*Thuế suất

Trong đó:

• Các khoản được miễn: Tiền bồi thường tai nạn lao động; Tiền lương làm việc ban đêm, làm tăng ca được trả cao hơn tiền lương làm việc ban ngày; Tiền lương hưu;…
• Các khoản giảm trừ gồm: 

+ Giảm trừ gia cảnh (đối với bản thân người lao động có thu nhập dưới 11 triệu đồng/tháng và đối với người phụ thuộc lương dưới 4,4 triệu đồng/tháng).

+ Các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện, đóng từ thiện, nhân đạo, khuyến học.

• Thuế suất sẽ được áp dụng theo biểu thuế lũy tiến từng phần:

Ví dụ chi tiết cách tính lương gross sang net có đóng thuế thu nhập

Giả sử trong hợp đồng lao động, mức lương gross được ghi là 15 triệu đồng mỗi tháng. Bạn muốn tính toán lương net dựa trên mức lương gross này.

Bước 1: Tính các khoản đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế:

• Theo quy định của Luật Bảo Hiểm Xã Hội, tính các khoản đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế dựa trên mức lương gross.

Ví dụ: Giả sử tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế là 8% và 1.5% tương ứng.

Khoản đóng BHXH = 8% x 12 triệu = 960,000 đồng 

Khoản đóng BHYT = 1.5% x 12 triệu = 180,000 đồng

Khoản đóng BHTN = 1% x 12 triệu = 120,000 đồng

Bước 2: Tính toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN):

• Theo quy định của Luật Thuế Thu Nhập Cá Nhân, tính thuế thu nhập cá nhân theo bảng thuế thu nhập cá nhân áp dụng tại thời điểm tính thuế.
• Tính thu nhập trước thuế = 12 triệu – 180,000 – 120,000 – 960,000 = 10,740,000 đồng. Vì số tiền này thấp hơn mức 11,000,000 triệu nên người lao động được tính giảm trừ gia cảnh bản thân, không phải trả thuế thu nhập cá nhân. 

Bước 3: Tính lương net:

• Lương net = Lương gross – TNCN – Khoản đóng BHXH – Khoản đóng BHYT – Khoản đóng BHTN = 12 triệu – 180,000 – 120,000 – 960,000  = 10,740,000 đồng

Vậy, nếu mức lương gross ghi trong hợp đồng là 12 triệu đồng, thì lương net mà bạn sẽ nhận được sau khi trừ thuế và các khoản đóng bảo hiểm là 10,740,000 đồng.

Trong trường hợp bạn chưa hiểu hoặc chưa biết cách tính lương gross, đừng ngại liên hệ trực tiếp với bộ phận nhân sự/ kế toán công ty để được hỗ trợ chính xác nhất. Ngoài ra hiện nay có khá nhiều công cụ hỗ trợ tính gross trên mạng mà người lao động có thể tham khảo để tự kiểm tra nhé.

Trên đây là những thông tin đầy đủ về lương gross, cách tính và lưu ý quan trọng mà bạn đọc có thể tham khảo. Hiểu rõ về lương sẽ giúp quá trình làm việc của bạn trở nên thoải mái và hài lòng với doanh nghiệp, từ đó tiếp tục cống hiến, phát triển công việc của mình.