Gas Fee là gì? Cách hoạt động của phí gas và những thông tin quan trọng cần lưu ý

Khi giao dịch trên thị trường tiền điện tử, chắc hẳn các nhà đầu tư đã nghe qua khái niệm Gas Fee. Trong bài viết này, hãy cùng VNSC tìm hiểu cụ thể Gas Fee là gì, vai trò của nó đối với các giao dịch crypto và những thông tin quan trọng khác nhé!

Giới thiệu về Gas Fee

Gas Fee là gì?

Khi bạn thực hiện giao dịch hoặc triển khai hợp đồng thông minh trên một blockchain như Ethereum, bạn phải chi trả một lượng Gas tương ứng với khối lượng công việc mà giao dịch đó yêu cầu được gọi là Gas Fee. Gas đóng vai trò là đơn vị tính toán, thời gian, phí Gas là số tiền bạn phải trả để thực hiện công việc đó.

Gas Fee không được xác định theo giá trị tài sản như ETH, mà thường được tính bằng ETH nhưng hiển thị dưới dạng Gas Price – là giá của mỗi đơn vị Gas. Người dùng có thể chọn mức giá Gas cao hơn để đảm bảo giao dịch của họ được xử lý nhanh chóng, nhưng điều này cũng có nghĩa là họ phải trả một khoản phí cao tương ứng.

Phí Gas có thể thay đổi tùy thuộc theo tình trạng mạng lưới. Trong những thời kỳ mạng quá tải, giá Gas bị tăng lên do sự cạnh tranh giữa các giao dịch để được xử lý ưu tiên. Điều này ảnh hưởng đến chi phí và thời gian xác nhận của giao dịch.

Việc hiểu rõ về phí Gas là quan trọng đối với những người tham gia thị trường Crypto, đặc biệt là những người thực hiện giao dịch thường xuyên hoặc sử dụng các dịch vụ hợp đồng thông minh (smart contract) trên blockchain. Quản lý phí Gas một cách hiệu quả có thể giúp nhà đầu tư tối ưu hóa chi phí và thời gian giao dịch của mình.

Phân biệt Gas Limit và Gas Price

Gas Limit (Hạn Mức Gas):

• Định nghĩa: Gas Limit là số lượng Gas tối đa mà một người dùng sẽ chi trả để thực hiện giao dịch hoặc hành động trên blockchain. Nó đại diện cho giới hạn cao nhất của năng lượng mà một giao dịch có thể sử dụng.
• Tính chất: Nếu một giao dịch hoặc hành động yêu cầu nhiều công việc tính toán hoặc lưu trữ, người dùng cần đặt một Gas Limit cao để đảm bảo rằng giao dịch có đủ năng lượng để hoàn thành.
• Quyết định bởi người dùng: Người dùng tự quyết định Gas Limit khi tạo giao dịch. Nếu họ đặt mức Gas Limit quá thấp, giao dịch có thể không được xử lý hoặc bị hủy.

Gas Price (Giá Gas):

• Định nghĩa: Gas Price là giá mỗi đơn vị Gas, thường được đo bằng đơn vị ETH. Nó quyết định số lượng ETH mà người dùng sẽ trả cho mỗi đơn vị Gas sử dụng trong giao dịch.
• Tính Chất: Người dùng cần xác định một mức giá Gas phù hợp để đảm bảo rằng giao dịch của họ sẽ được xử lý một cách nhanh chóng và ưu tiên trên mạng lưới.
• Quyết định bởi người dùng: Người dùng tự chọn giá Gas khi tạo giao dịch. Mức giá Gas cao hơn thường đồng nghĩa với việc giao dịch được xử lý nhanh hơn, nhưng cũng làm tăng tổng chi phí của giao dịch.

Kết hợp Gas Limit và Gas Price: Người dùng cần cân nhắc kỹ lưỡng khi chọn cả hai giá trị này để đảm bảo rằng giao dịch của họ sẽ được xử lý đúng cách và không tốn kém quá mức cần thiết.

Tại sao Gas Fee là một yếu tố quan trọng trong giao dịch tiền điện tử?

Gas Fee là yếu tố quan trọng trong giao dịch tiền điện tử vì nó ảnh hưởng đến tốc độ xác nhận và chi phí của giao dịch. Mức phí gas cao hơn đồng nghĩa với việc giao dịch sẽ được xử lý nhanh hơn và ưu tiên hơn trên mạng lưới, nhưng cũng làm tăng tổng chi phí của giao dịch. Do đó, người dùng cần cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được sự cân bằng giữa tốc độ và chi phí phù hợp cho nhu cầu cá nhân mỗi người.

Quá trình xác định và tính toán Gas Fee

Gas được sử dụng để đo lường năng lượng và công việc tính toán. Mỗi giao dịch hoặc hành động trong mạng lưới blockchain yêu cầu một lượng Gas nhất định để thực hiện.

Tính toán Gas Fee: Gas Fee được tính bằng cách nhân hai yếu tố chính: Gas Used và Gas Price. Gas Used là số lượng Gas thực sự sử dụng trong quá trình thực hiện giao dịch, trong khi Gas Price là giá mỗi đơn vị Gas, thường được đo bằng đơn vị tiền tệ như ETH. Gas Fee = Gas Used * Gas Price.

Gas Fee và ảnh hưởng tới Blockchain

Gas Fee đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống blockchain.

Vai trò

• Gas Fee là nguồn thu nhập chính cho những người tham gia vào quá trình đào (mining) hoặc xác nhận giao dịch trên mạng blockchain.
• Gas Fee đóng vai trò như một cơ chế tự điều chỉnh, khuyến khích những người tham gia vào mạng lưới để cung cấp công việc tính toán và bảo mật.
• Việc đặt Gas Fee giúp ngăn chặn tấn công DoS bằng cách yêu cầu người gửi chi trả một khoản phí để tránh gửi quá nhiều yêu cầu không mong muốn.

Ảnh hưởng của Gas Fee đối với tính phi tập trung 

Gas Fee có ảnh hưởng đáng kể đến tính phi tập trung trong mạng lưới blockchain:

• Tạo điều kiện cạnh tranh và tính dân chủ: Mức Gas Fee được xác định bởi thị trường, tạo điều kiện cho sự cạnh tranh giữa người gửi giao dịch với nhau. Điều này giúp duy trì tính dân chủ trong quá trình quyết định giữa tốc độ và chi phí.
• Người dùng kiểm soát chi phí của mình: Người dùng có quyền kiểm soát mức chi phí mà họ sẽ chi trả để thực hiện giao dịch. 
• Không phụ thuộc vào đơn vị tổ chức hay cơ quan: Gas Fee giúp loại bỏ sự phụ thuộc vào đơn vị tổ chức hay cơ quan duy nhất, tăng tính phi tập trung và minh bạch trong hệ thống blockchain.

Gas Fee ảnh hưởng tới DApp (Ứng dụng phi tập trung) như thế nào?

Gas Fee cũng đóng một vai trò quan trọng trong môi trường của DApp

Vai trò

• Chi phí cho sự duy trì và phát triển DApp: Gas Fee là nguồn thu nhập quan trọng để duy trì sự phát triển các DApp. Người sử dụng chi trả chi phí này để đảm bảo tính ổn định và hiệu quả của ứng dụng.
• Tạo điều kiện cho cộng đồng phát triển: Gas Fee tạo ra sự khuyến khích cho các nhà phát triển và cộng đồng để đóng góp vào việc xây dựng – cải thiện DApp.
• Quản lý tài nguyên mạng: Gas Fee giúp quản lý tài nguyên mạng bằng cách đặt ngưỡng chi phí, tránh tình trạng quá tải và bảo vệ mạng lưới khỏi tấn công.

Các chiến lược quản lý gas fee trong môi trường DApp

• Cân nhắc chọn Gas Price: Những người sử dụng DApp thường cần cân nhắc kỹ lưỡng khi chọn Gas Price. Sự cân nhắc này liên quan đến ưu tiên về tốc độ xác nhận và chi phí.
• Gas Limit theo nhu cầu cụ thể: Đối với các DApp có tính chất đặc biệt, người dùng cần xác định Gas Limit theo nhu cầu cụ thể của họ để đảm bảo rằng giao dịch được thực hiện đúng cách.
• Sử dụng công nghệ Layer 2 (Lớp 2): Một số DApp có thể sử dụng các giải pháp Layer 2 như Optimistic Rollups hoặc zk-rollups để giảm thiểu Gas Fee và tăng hiệu suất.
• Thông báo chi phí cho người dùng: DApp sẽ thông báo chi phí Gas Fee dự kiến cho người dùng trước khi họ thực hiện một giao dịch, giúp họ quyết định và tuân thủ đúng nguyên tắc minh bạch.

Gas Fee không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mạng lưới blockchain mà còn ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng và sự phát triển của các ứng dụng phi tập trung. Việc quản lý Gas Fee một cách hiệu quả là yếu tố quyết định cho sự thành công của DApp trong môi trường ngày nay.

Tại sao Gas Fee thay đổi?

Gas Fee thay đổi do nhiều yếu tố ảnh hưởng, và sự biến động của nó có thể phụ thuộc vào những yếu tố sau đây:

• Tình trạng mạng lưới (Network Congestion): Khi mạng lưới blockchain quá tải, tức là có quá nhiều giao dịch cần xử lý, Gas Fee thường tăng lên. Người dùng có thể chọn mức giá Gas cao hơn để đảm bảo giao dịch của họ được xử lý ưu tiên trong môi trường mạng lưới đông đúc.
• Yếu tố thị trường (Market Dynamics): Giá Gas thường phản ánh sự cạnh tranh giữa người dùng để xác định giá tốt nhất cho mình. Nếu có nhiều người muốn sử dụng mạng blockchain cùng một lúc, giá Gas có thể tăng lên do sự cạnh tranh.
• Sự thay đổi của giá ETH (ETH Price Fluctuations): Vì Gas Fee được đo bằng ETH, giá ETH ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của Gas Fee. Nếu giá ETH tăng lên, Gas Fee (đo bằng ETH) cũng sẽ tăng lên.
• Loại giao dịch và công việc tính toán: Mỗi loại giao dịch và hành động trong mạng lưới blockchain yêu cầu một lượng Gas khác nhau. Các giao dịch phức tạp hoặc triển khai hợp đồng thông minh đòi hỏi nhiều Gas hơn, do đó, chi phí của chúng sẽ cao hơn.
• Chính sách của người dùng: Người dùng có khả năng tự chọn Gas Price và Gas Limit khi tạo giao dịch. Quyết định này sẽ ảnh hưởng đến mức chi phí và tốc độ xác nhận của giao dịch.
• Giải pháp Layer 2 và cải tiến công nghệ: Sự phát triển của các giải pháp Layer 2 (Lớp 2) và cải tiến công nghệ có thể giảm thiểu Gas Fee bằng cách thực hiện một số tính toán ngoại của mạng chính, giúp giảm áp lực lên mạng và giảm chi phí.

Tất cả những yếu tố này đều tác động đồng thời và tạo ra sự biến động Gas Fee trên các mạng lưới blockchain dựa vào cơ chế Proof of Work và Proof of Stake.

Cách thực hiện giao dịch để tiết kiệm Gas Fee

Dưới đây là những cách giúp bạn giao dịch tiết kiệm Gas Fee hiệu quả có thể tham khảo:

Cách tối ưu hóa giao dịch để giảm thiểu chi phí

• Tối giản hóa công việc tính toán: Tránh sử dụng quá nhiều lệnh tính toán phức tạp trong hợp đồng thông minh để giảm Gas Used. Tối ưu hóa mã nguồn có thể giúp giảm chi phí.
• Chọn đúng loại giao dịch: Sử dụng loại giao dịch phù hợp với mục đích. Ví dụ, sử dụng giao dịch “CALL” thay vì “DELEGATE CALL” nếu có thể, vì nó thường có chi phí thấp hơn.
• Sử dụng các giải pháp layer 2: Cân nhắc sử dụng các giải pháp Layer 2 như Optimistic Rollups hoặc zk-rollups để thực hiện các giao dịch ngoại tuyến với chi phí thấp hơn.
• Thực hiện Batch Transactions: Gửi nhiều giao dịch trong một lần có thể giảm chi phí vì nó tận dụng tối đa việc sử dụng Gas cho mỗi giao dịch.

Các chiến lược lựa chọn Gas Fee trong quá trình gửi giao dịch

• Theo dõi tình trạng mạng lưới: Việc này sẽ giúp bạn chọn một mức Gas Fee hợp lý. Nếu mạng đang quá tải, có thể cần chọn mức giá cao hơn để đảm bảo ưu tiên.
• Sử dụng các dịch vụ dự báo Gas Fee: Sử dụng các dịch vụ dự báo Gas Fee trực tuyến để dự đoán mức giá hợp lý cho tốc độ xác nhận mong muốn.
• Cân nhắc giữa tốc độ và chi phí: Đối với giao dịch không cần độ ưu tiên cao, người dùng có thể chọn mức Gas Fee thấp hơn để giảm chi phí, mặc dù tốc độ xác nhận có thể chậm hơn.
• Lựa chọn Gas Limit hợp lý: Xác định Gas Limit dựa trên công việc cụ thể của giao dịch, không đặt quá cao để tránh chi trả không cần thiết.

Thông qua việc áp dụng những chiến lược trên, người dùng có thể tối ưu hóa chi phí Gas Fee và đạt được sự cân bằng giữa tốc độ – chi phí trong quá trình thực hiện giao dịch trên mạng lưới blockchain. 

Trên đây là những thông tin quan trọng giới thiệu về Gas Fee mà VNSC muốn truyền tải đến bạn đọc. Đừng quên theo dõi loạt bài đọc đầu tư tài chính thú vị tại VNSC để nạp thêm kiến thức mới, nhanh chóng đạt được mục tiêu lợi nhuận trong thời gian sớm nhất nhé!